In maart van dit jaar zijn de twee eerste Nederlandse waarnemers van het EAPPI programma (Ecumenical Accompaniment Programme in Palestine and Israel) afgereisd, om gedurende drie maanden ‘beschermende aanwezigheid’ te bieden aan Palestijnse burgers en gemeenschappen op de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. Dit was de afgelopen twee jaar onmogelijk vanwege corona. Emma is gestationeerd in de Jordaanvallei . Ze heeft haar eerste indrukken verwerkt in een blog
EAPPI is een oecumenisch begeleidingsprogramma van de Wereldraad van Kerken in Palestina en Israël (WCC-EAPPI). Het programma werd in 2002 opgericht door de Wereldraad van Kerken op basis van een oproep van lokale kerkleiders om een internationale aanwezigheid in het land te creëren.
Na 2 jaar afwezigheid van EAPPI in de Jordaanvallei in verband met COVID-19, zijn we sinds begin april weer terug met groep 83. Mijn team is gevestigd in Jericho, ten noordoosten van Jeruzalem. Samen met de andere oecumenisch begeleiders zal ik de komende drie maanden verschillende gemeenschappen bezoeken, onszelf en het programma herintroduceren, en vooral kijken waar de hulp en behoeftes liggen bij de Palestijnen. De rol van ons team is het monitoren en documenteren van incidenten die plaatsvinden in de Jordaanvallei. Nadat we deze incidenten hebben genoteerd wordt deze informatie gedeeld met verschillende organisaties zoals de UN, Safe the Children, OHCHR en het Rode Kruis.
Het gebied van de Jordaanvallei en de noordelijke Dode Zee beslaat 1,7 miljoen dunams (2400 km2), dat 28,8 procent van de Westelijke Jordaanoever vormen. Na de Oslo-akkoorden in 1993 werd 87 % van de Jordaanvallei aangewezen als Zone C, terwijl de rest van het gebied verdeeld werd in Zones A en B. In Zone C heeft Israël de controle over de veiligheid en civil bestuur, inclusief planning, grondgebruik en infrastructuur. Daarnaast word Zone C ook gebruikt voor militaire training. Dit betekent dat het grootste deel van het gebied onder volledige Israëlische controle valt. Zone A valt onder Palestijnse bestuur inclusief interne veiligheid, terwijl in zone B de Palestijnen enkel controle hebben over onderwijs, gezondheid en economie, maar niet over interne veiligheid. Echter externe veiligheid valt in zowel Zone A als B onder Israëlische controle. [1]
De stad Jericho valt onder Zone A, wat zou betekenen dat de stad onder volledige Palestijnse controle staan. Echter, in de praktijk kan het Israëlische leger Zone A betreden wanneer men dat wil. In totaal wonen er ongeveer 60.000 Palestijnen in de Jordaanvallei en 9.400 Israëli’s in 30 illegale nederzettingen[2] en 18 illegale buitenposten.[3] Deze cijfers komen uit rapporten van voordat de coronapandemie uitbrak en tijdens de laatste twee jaar zijn deze nederzettingen verder gegroeid.[4]
De eerste twee weken in Jericho is ons team dagelijks van het noorden naar het zuiden van de Jordaanvallei gereden met onze chauffeur/vertaler. Tijdens deze dagen zijn we langs verschillende Bedoeïen gemeenschappen gereden en hebben we informatie verzameld over de omstandigheden waaronder de mensen de afgelopen twee jaar hebben moeten leven. Veel mensen geven aan dat er tijdens corona tijd een piek is geweest wat betreft Israëlische landinname, intimidatie door kolonisten, en sloop van huizen. De gemeenschappen geven duidelijk aan dat dit komt door het ontbreken van internationale aanwezigheid.[5] Dagelijks worden ze lastiggevallen door kolonisten met wapens. Voorbeelden van incidenten van de afgelopen tijd zijn het fysiek mishandelen van de schapen, fysiek mishandelen van de Palestijnen, het ongevraagd betreden van huizen en het vernielen van de gewassen op de velden. Naast de incidenten met kolonisten worden de gemeenschappen ook lastiggevallen door de Israëlische veiligheidsdiensten. Landinname, het verwoesten van huizen en plotselinge militaire invallen zijn voor de meeste gemeenschappen bekende ervaringen. De gemeenschappen geven aan dat een juridische klacht indienen bij de lokale overheid weinig zin heeft aangezien in de meeste gevallen de Israëlische kant in het gelijk wordt gesteld. De reactie van de gemeenschappen is het steeds weer opnieuw opbouwen van hun verwoeste huizen, en het steeds opnieuw inzaaien van hun velden.
De gemeenschappen zijn over het algemeen blij dat we weer terug zijn en dat we weer reguliere bezoeken brengen. Elke woensdag en zaterdag rijden we naar het noorden van de Jordaanvallei om beschermende aanwezigheid te geven voor schapenherders. De schapenherders in de gemeenschappen Khirbet Samra en Mak-hul zijn omsingeld door militaire basissen en illegale nederzettingen. Hierdoor worden ze vaak lastiggevallen tijdens het schapenhoeden. Door de jaren heen zijn de gebieden waar gegraasd kan worden steeds kleiner geworden. De militaire basissen breiden zich uit en er wordt geoefend met traangas en wapens op het land van de herders. Daarnaast breiden de illegale nederzettingen en illegale buitenposten zich meer en meer uit. De heuveltoppen in de Jordaanvallei worden gekenmerkt door enkele caravans met de Israëlische vlag, die over de jaren heen uitgroeien tot illegale nederzettingen waar internationale vrijwilligers werkzaam zijn.
Tijdens mijn eerste twee weken in de Jordaanvallei heb ik kennis mogen maken met de grote gastvrijheid van de gemeenschappen. Verschillende families ontvangen ons met open armen en zijn dankbaar voor een luisterend oor naar de verschrikkingen die ze dagelijks meemaken. Het choqueert mij om de verhalen te horen van de dagelijkse omstandigheden waarin deze Palestijnen leven.
“Over mijn eerste twee weken in Palestina kan ik al een heel boek schrijven, onder meer over de mensenrechtenschendingen die plaatsvinden en plaats hebben gevonden tijdens de corona epidemie. Ik ben benieuwd en tegelijkertijd ook angstig wat de komende tijd gaat brengen.”
Via de aankomende blogs probeer ik mijn tijd in de Jordan Vallei te delen met geïnteresseerden. Ik probeer het doorgeefluik te zijn voor de verhalen van e bewoners in de Jordaanvallei en mensen te vertellen over de enorme gastvrijheid en doorzettingsvermogen van de inwoners ondanks de moeilijk situatie.
Lees ook de andere blogs in deze reeks:
- Onrechtvaardigheid, geweld en de ongekende gastvrijheid van Hebron
- Dialoog tussen ouders die een kind verloren
- Traangas op het schoolplein
- het ‘No to work in settlements’-project
- Women in Hebron
——————-
[1]https://www.btselem.org/topic/area_c
[2] Een illiegale Israëlische nederzetting zijn illegaal volgens internationaal recht. (https://www.amnesty.org/en/latest/campaigns/2019/01/chapter-3-israeli-settlements-and-international-law/).
[3] Een outpost is een illegale nederzetting die gebouwd is zonder toestemming van de Israëlische regering.
[4] PeaceNow, 2020. https://peacenow.org.il/en/construction-in-jordan-valley-2019
[5] Rapport van Oxfam: ‘Violence and impunity in the West Bank during the COVID-19 pandemic, (May, 2020) https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/620985/bn-violence-impunity-west-bank-covid-19-190520-en.pdf ’
