Einde van kernwapens?
Het Nobelcomité koos ICAN vanwege haar werk aan nucleaire ontwapening en haar wereldwijde campagne voor een internationaal verbod op kernwapens. “ICAN heeft in het werk voor nucleaire ontwapening altijd aandacht gevraagd voor de gevolgen die kernwapens hebben voor gewone mensen, onder andere door aandacht te vragen voor de verhalen van overlevenden van de kernaanvallen van Hiroshima en Nagasaki en van kernproeven.” Het Nobelprijscomité erkende het gevaar dat kernwapens vormen: “Kernwapens vormen een permanente dreiging voor de menselijkheid en het leven op aarde.”
“Het verhaal van kernwapens zal ooit eindigen en het is aan ons hoe dat einde er uit komt te zien: Wordt het een einde van kernwapens, of wordt het een einde van ons?”
Beatrice Fihn, directeur van ICAN bij de ontvangst van de Nobelprijs voor de vrede
Het winnen van de prijs was een enorme erkenning voor ICAN als geheel, maar ook voor PAX zelf. In 2017 heeft ICAN zeer goede resultaten geboekt. Na jarenlange campagne werd in het begin van de zomer door 120 landen het VN-verdrag voor de afschaffing van kernwapens aangenomen. Daar voorafgaand had PAX in Nederland via een burgerinitiatief de campagne Teken tegen Kernwapens op de agenda van de Tweede Kamer gezet. Veel burgers lieten via die campagne weten tegen kernwapens te zijn. Het leidde ertoe dat Nederland als enige NAVO-land aanwezig was bij de onderhandelingen over de tekst van het verdrag.
Toch stemde Nederland uiteindelijk ook als enige land tégen het verdrag, mede vanwege dat lidmaatschap van de NAVO.
Op 20 september 2017 werden bij de VN de eerste handtekeningen gezet onder het internationale verbod op kernwapens.
Internationale samenwerking cruciaal
Ondanks de hoopvolle overwinningen tegen kernwapens wordt de strijd ook grimmiger. Hoewel steeds minder landen kernwapens bezitten, zijn de landen die ze hebben, zoals de VS, steeds fanatieker in hun taalgebruik en bereidheid om kernwapens in te zetten. Ook de financiële wereld investeert nog voor een groot deel in kernwapens. Maar we geven niet op.
Recentelijk gaf in Nederland ABP, het grootste pensioenfonds dat nog in kernwapens investeerde aan dat ze daarmee gaat stoppen. We blijven financiële investeerders aansporen om dit voorbeeld te volgen. En we blijven de Nederlandse regering overtuigen om het VN-verdrag te ondertekenen.
Jan Gruiters, directeur van PAX: “Het Nobelcomité erkent dat het internationale kernwapenverbod de juiste stap is. Niet dreiging en afschrikking, maar internationale samenwerking is cruciaal voor het voorkomen van de verspreiding van massavernietigingswapens. PAX roept de Nederlandse regering dan ook op het verdrag zo snel mogelijk te ondertekenen.”
Zie ook:
Bekijk de feestelijke uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede op YouTube.
De volledige tekst van toespraak van Beatrice Fihn tijdens de ceremonie van de uitreiking kun je op nobelprize.org lezen.
