Irak

Basra, Onderwijs maakt vrede

De werkzaamheden van PAX in Irak hebben als doel om de onderliggende oorzaken en patronen van het conflict aan te pakken, met hierbij een specifieke focus op het gebrek aan inclusief bestuur, inclusieve rechtvaardigheid en veiligheid.

Door nauw samen te werken met de lokale gemeenschap en vredesactivisten voert PAX projecten uit die het vertrouwen proberen te herstellen tussen gemeenschappen, dialogen faciliteren tussen beleidsmakers en burgers, inclusief burgerschap promoten, en gender gevoeligheid in de veiligheidssector verbeteren.

Ondanks de officiële overwinning op ISIS door Iraakse veiligheidstroepen aan het eind van 2017 zijn er nog veel grote uitdagingen voor Irak, waaronder politieke instabiliteit, verdeeldheid tussen etnische en religieuze groepen, onopgeloste territoriale onenigheden en de aanwezigheid van veel bewapende groepen. Het conflict met ISIS heeft veel nieuwe spelers in Irak (terug)gebracht en de machtsverhoudingen voor een groot deel gewijzigd. PAX heeft als doel om de vicieuze cirkel van conflict te doorbreken, onder andere door ruimtes van sociale samenhorigheid te creëren. De projecten van PAX in Irak zorgen ervoor dat onderling vertrouwen herbouwd kan worden, het faciliteert het verhogen van burgerparticipatie en spoort overheden aan om verantwoordelijker om te gaan met de behoeften van burgers.

Uitdagingen

De situatie in Irak blijft zich in hoog tempo ontwikkelen. De strijd tegen ISIS heeft een enorme impact gehad op de lokale machtsverhoudingen en veel gebieden blijven instabiel, aangezien verschillende partijen hun positie proberen te handhaven in het Irak na ISIS. Daarbij heeft de overname van betwiste gebieden door de Irakese veiligheidstroepen als reactie op het Koerdische onafhankelijkheidsreferendum de onopgeloste politieke spanningen teruggebracht naar de voorgrond. Als gevolg van instabiliteit en veranderingen in de veiligheidssituatie is PAX soms gedwongen bepaalde activiteiten te verplaatsen of uit te stellen. Onze partners hebben echter altijd de capaciteit om zich hieraan aan te passen, en PAX coördineert uitgebreid met hen om aan nieuwe omstandigheden aan te kunnen passen.

Contact

Vincent Vrijhoef, Programma manager Iraq, Vrijhoef(javascript needed for readable email)paxforpeace.nl

Documentatie

Links

Partners

Activiteiten & Resultaten

Kulluna Muwatinun

'Kulluna Muwatinun' ('Wij zijn allemaal burgers') in Irak loopt sinds 2013. Het programma stelt jongeren in staat om respect voor diversiteit en vrijheid van religie te promoten en beschermen, middels dialoog en solidariteit, en door druk uit te oefenen op autoriteiten om inclusief burgerschap en individuele rechten binnen gemeenschappen te beschermen. Van 2013 tot en met 2016 heeft PAX een nationaal jongerennetwerk opgezet waarin jonge activisten meedoen aan diverse trainingen, uitwisselingen, en evenementen. Op dit moment steunt PAX jongeren met onderzoek naar demografische veranderingen en rechten voor minderheden.

Lobby & advocacy

PAX pleit in Nederland en in internationaal (Europees en VN) verband voor een inclusieve benadering ten opzichte van de vele uitdagingen die de Irakese staat voorstaat. Dat wil zeggen dat alle etnische, religieuze, politieke, economische en maatschappelijke actoren een stem moeten hebben in de Irakese regering en geen groepen worden buitengesloten in besluitvormingsprocessen en van belangrijke overheidsposities op nationaal en lokaal niveau. Regelmatig publiceert PAX policy alerts met een inhoudelijke analyse en beleidsadvies naar aanleiding van een actuele gebeurtenis of een ontwikkeling in Irak.

Basra Network for Peace and Development

In Basra steunt PAX het netwerk Basra Network for Peace and Development (BNPD), bestaande uit meer dan 20 niet-gouvernementele organisaties. Het netwerk, een initiatief van de organisatie Iraqi al-Firdaws Association, geeft burgers in Basra een stem in de publieke ruimte door het opzetten van activiteiten gericht op capaciteitsopbouw van het maatschappelijk middenveld en financiering van strategische lobbycampagnes richting de lokale overheid. Het gebrek aan schoolgebouwen was het eerste probleem dat het netwerk aanpakte, met de campagne ‘Onderwijs maakt Vrede’. Het netwerk heeft zich geprofileerd op het bespreken van de toenemende militarisering van de samenleving, waarvan vooral jongeren het slachtoffer zijn.

Gender in de transitie naar vrede en veiligheid

Het programma ‘Gender in de transitie naar vrede en veiligheid in Irak’ is opgezet door PAX, Impunity Watch en de Iraqi Al Amal Association. Het is gericht op het bewerkstelligen van een structurele verandering in gendernormen, -wetten en -instituten in Irak. Het programma stimuleert gelijke rechten, capaciteiten en kansen voor mannen en vrouwen. Dit programma bouwt verder op de belangrijkste uitkomsten en lessen van eerdere projecten van PAX. In samenwerking met de Universiteit van Utrecht en de Al-Firdaws organisatie voeren de drie partners een serie van interventies uit, zoals gender-sensitieve conflictanalyse en onderzoek naar Sexual and Gendered Based Violence (SGBV), trainingen voor politie en juristen op het gebied van gender en genderspecifieke veiligheidsbehoeften, en (inter)nationale bemiddeling. Door de combinatie van deze activiteiten probeert het programma gender-sensitiviteit te bevorderen op verschillende niveaus in de veiligheidssector in Irak.

Verarmd uranium

PAX brengt systematisch het gebruik van verarmd uranium (VU) in kaart. VU is een munitiesoort die in grote mate door de Verenigde Staten is gebruikt in de Golf oorlogen 1991 en 2003, en waarvan veel Irakezen vermoeden dat heeft geleidt tot toenemende gezondheidsproblemen,met name geboorteafwijkingen. Met deze informatie voert PAX, samen met de International Coalition to Ban Uranium Weapons (ICBUW)een actieve lobby voor een wereldwijd verbod bij de Verenigde Naties en roept zij op tot het snel opruimen van deze munitie en te investeren in de voorlichting bij Irakese burgers over de gevaren.

Anticiperen op The Day After in Ninewa

Het ‘The Day After’-project is ontwikkeld door PAX en partners en heeft als doel om een representatief en legitiem bestuur op te zetten in de provincie Ninewa. Hierbij horen ook een grotere mate van veiligheid en verbinding in de maatschappij. In de Ninewa-provincie woont de meerderheid van de Irakese minderheden, het is de meest diverse regio in het land. Met dit programma ondersteunt PAX de dialoog en samenwerking tussen burgers en lokale overheden. In drie proefdistricten hebben lokale gemeenschappen zich georganiseerd in vredescomités die de leiders van verschillende sociale groepen samenbrengen. Deze comités dragen bij aan de heropbouw van vertrouwen tussen gemeenschappen en het voorkomen van meer conflict.

4109_irak-2016-gender-training-in-erbil-juni-2016-c-pax-munaf-vanda-rf-10_0.jpg

Vrouwen bouwen bruggen

In het project ‘Vrouwen Bouwen Bruggen’ werkt PAX samen met het ‘initiatief voor vrede in Ninewa’, een initiatief van 9 Irakese vrouwelijk parlementariërs van verschillende politieke partijen om een gemeenschappelijke politieke agenda samen te stellen voor vredesopbouw. PAX ondersteunt hun werk in de sinds kort toegankelijke gebieden van Ninewa, inclusief twee wijken in de stad Mosul. De vrouwen organiseren ontmoetingen met getroffen gemeenschappen. Samen stellen ze een tienpuntenplan op over gender sensitieve sociale wederopbouw, verzoening en gerechtigheid. Het plan wordt gepresenteerd aan partners op verschillende niveaus zodat het geïntegreerd kan worden in de post-ISIS wederopbouw.