Hoe zou Europa er in 2040 uit kunnen zien? In een rapport en een filmpje doet PAX uit de doeken welke vier scenario’s er zijn.
Scenario Paranoid Android: Als we doorschieten in onze organisatie van veiligheid (d.w.z. veiligheid voor onszelf, in de EU) kan dat ten koste gaan van de burgerrechten en ons democratisch sociaal contract onder druk zetten. We zouden daarmee ook als EU onze rol in de wereld verzaken.
Scenario United States of Europe: in dit scenario gaat ook de politieke integratie verder en blijven de Europese waarden goed gezekerd. Twee belangrijke vragen resteren: is er voldoende draagvlak voor verdergaande integratie, als we er niet in slagen om problemen van burgers die meer de nadelen dan de voordelen van de globalisering ervaren, op te lossen? En vreemd genoeg ontwikkelt de EU een eigen leger, maar maakt de EU alleen gebruik van soft power in de externe relaties.
Scenario East, West, North Best: In dit scenario komen er diverse regionale netwerken op en valt de EU zoals we die nu kennen uiteen. De Europese waarden evenwel zouden overeind blijven staan? In zo’n complexe context waarin regionale eenheden gelegenheidsverbanden met elkaar zullen sluiten zullen korte-termijndoelen van economische en politieke aard grote gevaren opleveren voor duurzame verankering van democratie – zeker als de bedreigingen van buitenaf niet kleiner maar groter worden.
Scenario All against All: in dit scenario gaan we terug naar Europa van landen die elkaar wantrouwen en niet goed samenwerken. Dat is het Europa dat in vroeger eeuwen van oorlog naar oorlog ging. Geen goed vooruitzicht!