Op 12 februari oordeelde het Hof dat er een duidelijk risico bestaat dat met de F-35-gevechtsvliegtuigen van Israël ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht worden gepleegd in de Gazastrook. Daarom moest Nederland binnen 7 dagen een eind te maken aan verdere uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël. Toch zien we dat dit niet correct gebeurt en dat onze onze pogingen om de regering tot helderheid en volledige naleving te bewegen, zonder resultaat. blijven.
Daarom stonden we op 28 juni opnieuw voor de rechter. Tijdens de zitting kreeg onze directeur, Rolien Sasse, het woord namens de organisaties de het kortgeding starten.
Wij kregen gelijk van de rechter en toch zijn we hier weer. Dat is pijnlijk.
We zijn hier weer omdat wij constateren dat de Staat een helder oordeel van de rechter niet naleeft.
Dat ondermijnt het vertrouwen in onze regering en in het functioneren van onze rechtsstaat.
De discussie over het onderwerp waarvoor wij hier vandaag opnieuw zijn, kan gemakkelijk verdwalen in details over techniek en regelgeving. Dat is belangrijk. Maar het gaat bovenal over de levens van mensen.
Wij zijn hier omdat alles erop wijst dat Israël, na de gruwelijke aanval van Hamas op 7 oktober, al 9 maanden in Gaza oorlogsmisdaden begaat en mensenrechten schendt. Voor het oog van de wereld. Ondanks de vele internationale waarschuwingen en massaal wereldwijd protest. Dat het Internationaal Gerechtshof oordeelde dat er mogelijk sprake is van genocide en de aanklager van het Internationaal Strafhof heeft verzocht om arrestatiebevelen tegen Israëlische leiders, sterkt ons in onze opvatting. Zelfs onze eigen regering, bij monde van de Minister van Defensie, gaf afgelopen week toe dat het geweld dat Israel toepast in Gaza disproportioneel is.
Dat is pijnlijk en cynisch omdat terwijl wij hier praten, in Gaza mensen worden gedood. Al bijna 38.000 Palestijnen zijn gedood, het overgrote deel vrouwen en kinderen. Meer dan 85.000 Palestijnen zijn gewond, velen ernstig. Zo’n drie kwart van de huizen in Gaza is beschadigd of zelfs volledig verwoest. Zowat de gehele bevolking is ontheemd. Zij zoeken, tevergeefs naar veiligheid. Nederland is altijd een partner geweest in het beschermen van oorlogsslachtoffers en in het versterken van de internationale rechtsorde die hen moet beschermen. Maar in Gaza keert Nederland deze mensen de rug toe.
Zij worden gedood door de bommen die met de inzet van het F-35 gevechtsvliegtuig worden afgeworpen. Ze sterven aan de honger en ziektes, die veroorzaakt worden door de vernietiging van de infrastructuur van Gaza en door het tegenhouden van humanitaire hulp.
Dat is extra pijnlijk omdat in deze F-35-gevechtsvliegtuigen nog altijd Nederlandse onderdelen terecht kunnen komen. Dit terwijl het gerechtshof de Staat maanden geleden al gelastte iedere (feitelijke) uitvoer en doorvoer van F-35 onderdelen met eindbestemming Israël te (doen) staken.
Natuurlijk zien we dat de regering wel een maatregel heeft genomen, namelijk om niet langer vanuit Woensdrecht onderdelen voor de F-35 direct aan Israël te leveren. Maar de Staat heeft de plicht te zorgen dat er geen enkel Nederlands onderdeel in Israël terecht kan komen, ook niet via de VS. Het is deze route die nog steeds wagenwijd open staat. Het kabinet moet ook die ferm sluiten. Elke andere reactie continueert onze medeplichtigheid en ondermijnt de internationale rechtsorde die Nederland conform onze Grondwet verplicht is te bevorderen.
Zoals het Hof al oordeelde: politieke en nationale belangen, ook economische, mogen nooit boven het oorlogsrecht en mensenrechten staan.
Wij zijn hier vandaag opnieuw omdat de Nederlandse medeplichtigheid aan het geweld in Gaza moet stoppen.
Wij hopen bovenal dat de Nederlandse regering alsnog al het mogelijke doet om bij te dragen aan het beëindigen van het vreselijke geweld in Gaza, te beginnen met een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren.
Dank u wel.
De uitspraak is over twee weken.
Meer weten of over de rechtszaak? Kijk op deze overzichtspagina.