Geweld in Gaza: ‘genocide in de maak’ 

Beeld: Yousef Masoud/The New York Times/ANP

7 december 2023

PAX maakt zich grote zorgen over de vele berichten over dreigende genocide in Gaza. Alle aanwijzingen in deze richting versterken onze overtuiging dat een gevechtspauze onvoldoende is. Een permanent staakt-het-vuren is nodig. De Nederlandse regering moet bovendien per direct stoppen met het leveren van wapens aan Israël.  

Twee weken geleden stelden tientallen experts in dienst van de VN dat de vele schendingen van het internationaal recht door Israël in Gaza wijzen op een genocide in de maak. Bewijs hiervoor zien ze onder andere in het grootschalige geweld tegen Palestijnse burgers en burgerdoelen, met enorme verwoesting tot gevolg. Inmiddels zijn er al meer dan 15.000 doden gevallen, grotendeels burgers. Nog eens duizenden worden vermist en liggen waarschijnlijk onder het puin. Meer dan de helft van de huizen in Gaza is beschadigd of zelfs helemaal verwoest. Zo’n tachtig procent van de ruim twee miljoen inwoners is op de vlucht geslagen.  

Wat is genocide? 

Bij de misdaad genocide is belangrijk dat vastgesteld wordt dat het handelen van de dader intentioneel is. Dat staat in artikel 2 van het Genocideverdrag. Dit verdrag definieert de misdaad als een aantal handelingen ‘gepleegd met de bedoeling om een nationale, etnische, godsdienstige groep, dan wel een groep, behorende tot een bepaald ras, geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen.’  

Volgens datzelfde artikel valt daaronder: 

  • het doden van leden van de groep 
  • het toebrengen van ernstig lichamelijk of geestelijk letsel aan leden van de groep 
  • het opzettelijk aan de groep opleggen van levensvoorwaarden die gericht zijn op haar gehele of gedeeltelijke lichamelijke vernietiging 

Experts van de VN zien deze intentie bij Israëlische verantwoordelijken die aansporen tot gericht geweld tegen Palestijnse burgers en oproepen tot een tweede Nakba. Daarmee wordt verwezen naar het ontstaan van de staat Israël in 1948, toen zo’n 700.000 Palestijnen van hun land werden verjaagd en meer dan vijfhonderd dorpen werden verwoest. Een gelekt document van een Israëlisch ministerie dat voorstelt alle inwoners van Gaza naar Egypte over te brengen, zal door deze experts ongetwijfeld ook zijn meegewogen.      

Vele waarschuwingen  

De VN-experts zijn niet de eersten die waarschuwen voor genocide. Velen zijn hun voorgegaan. Een maand eerder waarschuwden bijvoorbeeld bijna achthonderd academici en rechtsgeleerden in een open brief al dat Israël mogelijk genocide begaat tegen de Palestijnen in Gaza, waarbij vergelijkbare argumenten worden gebruikt. Maatschappelijke organisaties, waaronder Palestijnse, die het Israëlische geweld dagelijks ervaren, betogen hetzelfde. De Spaanse minister Ione Belarra heeft herhaaldelijk gesteld dat actie tegen Israël ondernomen moet worden vanwege genocide in Gaza. Zuid-Afrika gebruikte onlangs dezelfde terminologie. Een aantal wetenschappers in Nederland betoogde vorige week ook dat genocide dreigt.  

PAX begrijpt deze waarschuwingen goed en maakt zich heel grote zorgen over de situatie. Het antwoord hierop moet eerst en vooral een staakt-het-vuren zijn, zodat het geweld stopt en nóg ernstiger leed wordt voorkomen. Het kabinet Rutte mag geen dag langer wachten om zich hiervoor uit te spreken. Daarnaast moet Nederland direct stoppen met het leveren van wapens aan Israël, zoals onderdelen voor gevechtsvliegtuigen.     

Schrijf je in voor de nieuwsbrief