Meer dan zes jaar nadat het in de wet werd vastgelegd, slaagt de EU-regulering voor de verantwoorde levering van tin, wolfraam, tantaal en goud (3TG) afkomstig uit conflictgebieden en gebieden met een hoog risico er niet in om haar belangrijkste doelstellingen te bereiken: het doorbreken van de band tussen de exploitatie van mineralen en de financiering van conflicten, en het aanpakken van schendingen van de mensenrechten in de toeleveringsketens. Dat blijkt uit een rapport van PAX en IPIS onder de titel The EU Conflict Minerals Regulation – High Stakes, Disappointing Results.
In het rapport worden de uitvoering en de impact van de regulering geanalyseerd. De wet is sinds 1 januari 2021 van kracht en raakt de hele keten van toeleveranciers, mijnen en importeurs. Helaas heeft de wet geen merkbare impact gehad langs de toeleveringsketen, laat staan in producerende landen. Tegelijkertijd blijft de illegale handel in mineralen, met name goud, een belangrijke rol spelen bij de financiering van conflicten
Zelden transparant over de herkomst van mineralen
EU-importeurs slagen er vaak niet in adequate en complete systemen voor traceerbaarheid in de toeleveringsketen te hanteren en relevante informatie bekend te maken. Ze weten vaak niet wat de oorsprong van de mineralen is, of ze laten deze informatie weg in hun rapportages. De meeste EU-importeurs kopen bij smelterijen en raffinaderijen buiten de EU die zelden transparant zijn over de herkomst van mineralen. Omdat de mijn van oorsprong van de mineralen vaak niet bekend is bij EU-importeurs, is het onrealistisch dat de EU-verplichtingen zich uitstrekken tot leveranciers tot op het niveau van producerende landen.
Om de transparantie te verbeteren, roept een 20 twintigtal Ngo’s de EU op om het verplicht te stellen dat Unie-importeurs hun importen kunnen traceren tot aan de mijn(en) van oorsprong en straffen op te leggen aan importeurs die weigeren te voldoen aan de verplichtingen van de verordening.
