Acht Nederlandse banken, pensioenfondsen en verzekeraars investeerden van 2018 tot mei dit jaar ruim 8 miljard euro in bedrijven die betrokken zijn bij de illegale bezetting van Palestijnse gebieden. Daardoor lopen ze het risico bij te dragen aan systematische mensenrechtenschendingen. Dat blijkt uit het vandaag verschenen rapport Don’t Buy Into Occupation. Een internationale coalitie van 25 ngo’s deed hiervoor onderzoek naar de banden tussen Europese financiële instellingen en bedrijven die een rol spelen in de nederzettingenindustrie.
Namens de ngo’s roept Thomas van Gool van vredesorganisatie PAX de Nederlandse financiële instellingen op om hun verantwoordelijkheid te nemen. “De VN heeft sinds vorig jaar een database van bedrijven die volgens hen een groot risico lopen dat ze betrokken raken bij mensenrechtenschendingen. Het kan niet dat Nederlandse instellingen investeren in die bedrijven. Ze moeten in actie komen.”
De Israëlische nederzettingen zijn op zichzelf al illegaal volgens internationaal recht. De bouw ervan gaat gepaard met nog meer schendingen van het internationaal humanitair recht en de mensenrechten, zoals landonteigening van Palestijnen en de sloop van Palestijnse huizen en bezittingen. Desondanks zijn bij de bouw en de uitbreiding van de nederzettingen talloze bedrijven betrokken, zoals voor de aanleg van wegen en telefoonlijnen, maar ook voor de ontwikkeling surveillance- en beveiligingssystemen. Ook een bedrijf als Booking.com staat op de VN-lijst omdat het huizen in illegaal bezet gebied aanbiedt. Volgens internationale standaarden dienen banken en investeerders te zorgen dat de bedrijven waarin zij investeren niet betrokken zijn bij schendingen van de mensenrechten.
ING en ABP investeren miljarden
Van de Nederlandse financiële instellingen die tussen 2018 en mei 2021 investeerden in deze bedrijven gaat ING aan kop met 3,9 miljard euro. ING staat daarmee in de top 10 van grootste Europese kredietverstrekkers. In dezelfde periode belegde ABP, het grootste Nederlandse pensioenfonds, voor 923 miljoen euro in aandelen in 21 bedrijven. De andere Nederlandse financiële instellingen die in het rapport worden genoemd zijn PFZW, ABN Amro, Rabobank, Van Lanschot Kempen, Aegon en NN Group.
In juli riep de Tweede Kamer de regering op om bij de Nederlandse pensioenfondsen aan te dringen op het beëindigen van hun investeringen in deze bedrijven. Recent trokken de twee grootste pensioenfondsen van Noorwegen hun omstreden investeringen al terug. Van Gool: “Nederlandse financiële instellingen zien zichzelf vaak als het braafste jongetje van de klas. Laat ze dat nu waarmaken. Neem een voorbeeld aan de Noren en stop met het financieren van illegale partijken”.
Rapport Don’t Buy into Occupation
De Nederlandse ngo’s PAX, BankTrack en The Rights Forum maken deel uit van de coalitie van twintig Europese en Palestijnse ngo’s. Het rapport ‘Don’t Buy Into Occupation’, dat op 29 september 2021 verschijnt, is het eerste in een jaarlijkse serie.