Laat dit arrest het opstapje zijn voor een politiek proces, zegt Dion van den Berg van PAX. Het is de hoogste tijd daarvoor.
Met de uitspraak van de Hoge Raad van vandaag is een voorlopig einde gekomen aan de rechtszaken van overlevenden van Srebrenica tegen de staat der Nederlanden. Het is de hoogste tijd, vindt vredesorganisatie PAX, dat nu de politiek in actie komt.
De Hoge Raad vonniste vandaag dat Dutchbat de ruim 300 mannen die in juli 1995 op de compound waren niet had moeten wegsturen. Het is immers duidelijk dat hen foltering, onmenselijke behandeling of moord te wachten stond. Omdat de kans klein wordt geacht dat de mannen het sowieso overleefd zouden hebben, oordeelde de Hoge Raad dat de nabestaanden slechts recht hebben op 10% compensatie.
PAX-medewerker Dion van den Berg: “Voor ons is vooral van belang dat hiermee bevestigd is dat Dutchbat die mannen niet had mogen wegsturen. Dat moet een les zijn voor komende vredesmissies, laten we hiervan leren. Maar natuurlijk ging het de nabestaanden om de hele groep van circa 8.000 mannen die vermoord zijn. Voor hun dood wordt de staat der Nederlanden niet verantwoordelijk gehouden. Het is logisch dat de Moeders van Srebrenica daarom heel kritisch zijn over dit vonnis.”
PAX pleit nu voor een politiek proces, waarbij regering en Tweede Kamer open gesprekken moeten voeren, met de nabestaanden maar ook met de Dutchbatters. Van den Berg: “Vanaf het moment dat de rechtszaken startten en het opstappen van het kabinet-Kok, in 2002, heeft de politiek onder verwijzing naar de rechter en mogelijke juridische aansprakelijkheid gesprekken en uitspraken over Nederlandse verantwoordelijkheden afgehouden. Vandaag is de dag dat de politiek weer in actie moet komen. Wat ons betreft horen excuses daarbij, voor de Nederlandse fouten. En dan moet het gaan om het lot van de hele groep van 8.000 mannen, alsmede van de vrouwen die verkracht en vermoord zijn. Het is mogelijk dat te doen vóór de 25e herdenking van de genocide van Srebrenica, volgend jaar op 11 juli.”
PAX begrijpt goed dat ook de Dutchbatters vragen om excuses. De vredesorganisatie steunt dat verzoek maar, aldus Van den Berg, wel in de juiste volgorde: “Eerst excuses aanbieden aan de overlevenden en nabestaanden, en daarna aan de Dutchbatters.”
Luister ook het gesprek na dat Van den Berg voerde op radio 1 bij het programma Spraakmakers.