We roepen op tot onmiddellijke actie om burgerleed door het gebruik van explosieve wapens in bevolkte gebieden (EWIPA) te voorkomen. We doen onderzoek en documenteren de impact van explosieve wapens in bevolkte gebieden op burgers, waarbij we kijken naar zowel directe als indirecte effecten. We spreken ons uit tegen het gebruik en werken samen met staten en andere NGOs aan een betere bescherming tegen het gebruik van explosieve wapens, onder andere door de implementatie van een internationale Politieke Verklaring om Burgers beter te Beschermen tegen de Humanitaire Gevolgen van het Gebruik van Explosieve Wapens in Bevolkte Gebieden.
PAX roept op tot onmiddellijke actie om burgerleed door het gebruik van EWIPA te voorkomen. PAX is medeoprichter en lid van de stuurgroep van het International Network on Explosive Weapons (INEW).
Stop het bombarderen van burgers
Explosieve wapens
Het gebruik van explosieve wapens in dichtbevolkte gebieden is één van de grootste bedreigingen voor burgers in conflictgebieden. Explosieve wapens verwonden en doden mensen door de hitte, luchtdruk en fragmentatie die vrijkomt bij de ontploffing , maar ook door instortende gebouwen, en rondvliegend puin en glas. Op de langere termijn heeft het gebruik van zware explosieve wapens in bevolkte gebieden eveneens enorme impact op de levens van mensen. Er is namelijk een grote kans dat huizen, scholen, ziekenhuizen, wegen, watervoorzieningen, elektriciteitsvoorzieningen en communicatienetwerken worden geraakt. Infrastructuur waarvan burgers vaak afhankelijk zijn. Dit leidt tot veel en vaak langdurige impact op gezondheidszorg, educatie, toegang tot water en elektriciteit en vluchtelingenstromen. De impact hiervan op de sociaaleconomische infrastructuur van een samenleving kan zeer ernstig zijn en lang duren voordat zij hersteld is.
Het probleem
Explosieve wapens, vooral die met een gebiedsdekkend effect, vormen een groot risico voor burgers wanneer ze worden ingezet in steden en dorpen. Onderzoek wijst uit dat wanneer explosieve wapens in bevolkte gebieden worden ingezet, 9 van de 10 slachtoffers burgers zijn. Naast de directe impact verwoesten explosieve wapens infrastructuur waarvan burgers afhankelijk zijn. De voorziening van schoon water en elektriciteit komen in gevaar, mensen raken ontheemd, ziekenhuizen kunnen niet meer naar behoren functioneren of onderwijs wordt onmogelijk gemaakt.
Ons standpunt
Na jaren van onderhandelingen en samenwerking tussen civil society verenigd in INEW , het Internationale Comité van het Rode Kruis, de Secretaris Generaal van de Verenigde Naties, andere VN organisaties zoals UNOCHA en UNICEF, en INEW is onder leiding van Ierland een Internationale Politieke Verklaring opgesteld om burgers beter te beschermen tegen explosieve wapens in steden en dorpen.
PAX roept strijdende partijen op om het gebruik van explosieve wapens in bevolkte gebieden te voorkomen. Daarnaast roept PAX staten op de Internationale Politieke Verklaring te ondertekenen en te implementeren.
Veelgestelde vragen
Er zijn veel soorten explosieve wapens, waaronder granaten, mortierbommen, artilleriegranaten en vliegtuigbommen, maar ook geïmproviseerde explosieven (IED’s). Zoals de naam al zegt, exploderen deze wapens en doden en verwonden ze mensen of beschadigen ze voertuigen en gebouwen door de explosie en schade rond het punt van ontploffing. Verschillende soorten explosieve wapens kunnen op verschillende manieren worden gebruikt (sommige worden vanaf de grond afgevuurd, andere worden vanuit de lucht gedropt) en ze kunnen verschillen in de schaal van de effecten die ze veroorzaken, maar ze delen de neiging om een gebied te treffen door zowel de explosie en de rondvliegend fragmenten.
Bij gebruik in bevolkte gebieden vormen sommige explosieve wapens een groter risico op schade aan burgers dan andere. Drie belangrijke factoren verhogen dat risico – de nauwkeurigheid waarmee het wapen wordt afgevuurd, de explosie- en fragmentatiestraal en het gebruik van meerdere munities. Deze kunnen afzonderlijk of in combinatie werken om een groot gebied te bestrijken.
De lijst van ondertekenenaars vind je hier.
Ja, Nederland was bij de eerste groep landen die de politieke verklaring ondertekende in November 2022.
Centraal in de verklaring staat dat landen het gebruik van explosieve wapens in bevolkte gebieden moeten inperken of er van moeten afzien wanneer burgerleed te verwachten is. Ook commiteren staten zich er aan om de directe en indirecte effecten van explosieve wapens te monitoren en hierover transparant te zijn. Tevens committeren slachtoffers en hun gemeenschappen bij te staan. Bekijk de volledige tekst (EN)

After the blast
After the Blast identificeert de impact op het milieu als gevolg van het gebruik van explosieve wapens in bevolkte gebieden in Oekraïne.
Gerelateerd nieuws
Contact
Roos Boer, Project Leader Humanitarian Disarmament