Tijdens en na de oorlogen (1991-1995, 1999) kwam er samenwerking met slachtoffers van oorlogsgeweld bij. Het Srebrenica-drama ontvouwde zich tijdens de oorlog in Bosnië (1992-1995). Het officiële aantal doden van de genocide van Srebrenica, moslimjongens en -mannen en ook een klein aantal vrouwen, is bepaald op 8.372. Ze stonden onder de formele bescherming van een VN-bataljon bestaande uit Nederlandse soldaten, Dutchbatters genaamd.
Een paar voorbeelden uit de recente jaren:
- Samen met partners in Noord-Macedonië, Servië en Kosovo is gewerkt aan versterking van de positie van (zelf)organisaties van slachtoffers van oorlogsgeweld in die drie landen. Het project werd afgerond met een indrukwekkende meertalige brochure en tentoonstelling (”All our Tears”) , die in de regio rondreisde en ook in Straatsburg (Raad van Europa, Europees Parlement) te zien was. Link naar brochure: All of Our Tears – PAX
- PAX organiseerde in samenwerking met het Herinneringscentrum in Srebrenica en de Open Society Archives (Budapest en Wenen) een succesvolle internationale expert meeting in december 2022, in het kader van de professionalisering van het archief van het Herinneringscentrum. Experts van meer dan tien landen namen deel, vanuit Nederland o.a. medewerkers van de UvA, het NIOD, en het NIMH (Nederlands Instituut voor Militaire Historie).
- In 2024 nam PAX – samen met onder andere Free Press Unlimited (FPU) en het Nederlands Helsinki Comité (NHC) – het initiatief voor een reeks publieke bijeenkomsten over de Westelijke Balkan. In totaal vier bijeenkomsten vonden inmiddels plaats – in Utrecht, Leiden en Amsterdam. De meest recente bijeenkomst was op 14 april jl.. Twee gezaghebbende onafhankelijke denkers waren hiervoor naar Nederland gereisd: Dinko Gruhonjić, journalist en professor aan de Universiteit van Novi Sad, en Adnan Ćerimagić, senior analist van het European Stability Initiative (ESI). Zie Stabiliteit of solidariteit? De richting van de Westelijke Balkan – PAX. Zij werden ook ontvangen op het ministerie van Buitenlandse Zaken, voor een consultatie met zes Nederlandse diplomaten. PAX onderhoudt sowieso goede contacten met het ministerie en Tweede Kamerleden van diverse partijen.
- Het Vredescentrum Osijek heeft PAX een prijs uitgereikt, de ‘Krunoslav Sukic Accolade voor Vredesopbouw, Geweldloosheid en Mensenrechten’. We ontvangen deze prijs met partners in Kosovo, Servië en Noord-Macedonië voor een project waar meer dan twintig slachtofferorganisaties uit deze drie landen aan deelnamen.
- Momenteel werkt PAX samen met de Bosnisch-Nederlandse documentairemaker Mustafa Hadziibrahimovic en Mladi BiH, de organisatie van Bosnisch-Nedelandse jongeren, aan een tweetalige publicatie getiteld “Dragi Moji – Mijn Liefste”. Het boekje bundelt circa veertig brieven, die overlevenden van de genocide van Srebrenica met het oog op de 30e herdenking van de genocide van Srebrenica, 11 juli a.s., schreven aan een familielid of vriend, die in de genocide vermoord werd (of officieel nog als vermist geregistreerd staat). Deze brieven vormen intieme maar evenzeer krachtige boodschappen. Het boekje wordt op 21 juni gepresenteerd in het net geopende museum Fenix in Rotterdam.
We steunen de Campagne voor Waarheid en Gerechtigheid, zijn medeverantwoordelijk voor de permanente tentoonstelling ‘Srebrenica Genocide – the Failure of the International Community’ in het Srebrenica Memorial Centre daarover en ondersteunen waar gewenst de dialoog tussen Dutchbatveteranen en overlevenden en nabestaanden. PAX is mede-initiatiefnemer van de theaterproductie Gevaarlijke Namen.