Een klein rietgedekte boerderijtje met koeien in de stal en kippen in de tuin. Woont hier de dominee? Het bordje “pace et bene” (vrede en goeds) naast de deur geeft me zekerheid. Op bezoek bij dominee Wim de Jong (1964) in Markelo.
Wim verlaat na 11 jaar zijn gemeente om te gaan werken als predikant van de Protestantse gemeente Deventer. Als afscheidscadeau van de gemeente te Goor vroeg hij aan gemeenteleden een bijdrage voor PAX. PAX ontving het prachtige bedrag van €2500,- Wat drijft Wim?
‘Ik ben geboren in Scheveningen,’ vertelt Wim, ‘Na de middelbare school ging ik naar de hogere zeevaartschool in Amsterdam en vaarde ik als stuurman met de groothandelsvaart om de wereld. Het onderweg zijn, veel contact met mensen in de havens, de enorme cultuurverschillen wereldwijd intrigeerden me. Havenbuurten zijn meestal de armste buurten. Ik zag grote verschillen tussen rijk en arm. En armoede en apartheid in Zuid-Afrika.
Aan wal werd ik opgeroepen voor de marine, maar dat wilde ik niet. In die tijd speelde de kruisrakettendiscussies. Mijn vervangende dienstplicht deed ik bij het landelijk bureau gereformeerde kerken, waar ik in contact kwam met de kerken in Zuid-Afrika. Daar was veel van de verboden Anti- apartheidsbewegingen ondergebracht. In Zuid-Afrika zag ik dat de kerk niet iets was voor de zondag alleen, het ging over het hele leven.
Mijn loopbaan en opleiding: het gaat om verbinding
Er waren grote ontwikkelingen, zoals Beyers Naudé, de eerste blanke Zuid-Afrikaanse predikant die zich tegen de apartheid keerde. Ik heb sindsdien altijd op de rand van kerk en samenleving gewerkt. Voor de kerken in Brabant en Limburg, organiseerde ik bijvoorbeeld uitwisselingen voor jongeren. Vanuit Nederland naar Zimbabwe en Namibië en vice versa.
In de jaren ’90 studeerde ik theologie in Utrecht. Ik werd geïnspireerd door de presentietheorie van Andries Baart. Het uitgangspunt is: je kunt er niet vóór iemand zijn, als je niet mét hem of haar bent. Het gaat om verbinding. Zo begonnen we in de oude wijken van Den Bosch een snackbar, gewoonweg om in de wijk te zíjn.
Ik werkte als dominee in Halle, een agrarische gemeente. Samen zijn ging ook over samen wérken op de boerderij. Want ik ben geen dominee die alleen in de kerk wil staan. Het gaat ook niet over één manier. Zo is bijvoorbeeld niet iedereen een prater. Een braderie of een bockbierfestival kan meer aanspreken dan een dienst of gesprek. Het is belangrijk om erbij te zijn, een netwerk op te bouwen, samen te eten. In Halle hadden we contacten met kerken in Roemenië, waarin vooral ontmoeting centraal stond.
De Kerk heeft contacten in de hele samenleving
Naast presentie speelt “‘exposure” in mijn werk een belangrijke rol. Je moet je laten zien. De Kerk heeft contacten in de hele samenleving. Zo organiseerden we in Goor de braderie “kleurrijk in de hof”, een jaarlijks evenement, waar de lokale volksdansgroep naast de Ethiopische dansers staat.
Vorig jaar ben ik met mijn partner in 3 maanden naar Assisi gelopen, we zijn pelgrims. Binnenkort word ik predikant in Deventer voor Kerk & Samenleving. Een kerk waar ook cultureel mooie dingen gebeuren. Een bokbierfestival, cultuur, dans. Er moet veel meer gekookt en gegeten worden in de kerk! Een beweging richting de samenleving, dat is de toekomst van de kerk. Er zit zoveel moois in de samenleving, daar word je blij van.
Mijn afscheid was prachtig, het danste. Ik ben dankbaar voor wat ik hier mocht doen. Nu kijk ik uit naar samenwerken in een team in Deventer.
Ik steun PAX vol overtuiging. Er gaan nu miljarden naar wapens. Maar er moet geïnvesteerd worden in projecten voor verbinding en vrede. Zelf ga ik jaarlijks naar een studieconferentie in Roemenië. Die contacten heb ik gekregen tijdens wandeltochten door Europa. Met de tent op mijn rug, bij iedereen mogen we de tent in de tuin zetten. Persoonlijke ontmoetingen met mensen, daar word ik blij van.
Check Wim’s Actie
Dominee Wim de Jong verliet na 11 jaar zijn gemeente. Als afscheidscadeau van de gemeente te Goor vroeg hij aan gemeenteleden een bijdrage voor PAX.