Het veroordelen van clusterbom gebruik door wie en waar dan ook blijft de norm. Landen hebben zich in Dubrovnik deze week geschaard achter een sterke politieke verklaring die daartoe oproept. Een aantal landen wilde deze taal afzwakken.
Scherpe veroordelingen clustermunitie
Wanneer clusterbommen worden gebruikt, waar en door wie dan ook, dan moeten staten die lid zijn van het Clustermunitieverdrag zich hier scherp tegen uitspreken. Dat lijkt nogal logisch. Immers, clusterbommen zijn met een goede reden verboden. Deze wapens veroorzaken namelijk grootschalig leed voor burgers wanneer ze gebruikt worden maar ook jaren daarna.
Toch wilde een aantal landen de taal in de verklaring anders zien. Hun argumenten – dat een tekst die het gebruik van clusterbommen veroordeelt in de weg kan zitten om gezamenlijke militaire operaties te doen met landen die niet zijn aangesloten bij het verdrag – werden door de andere staten niet overtuigend geacht – keer op keer verklaarden deze landen dat deze sterke taal overeind moest blijven. Het is een overwinning voor de veiligheid van burgers wereldwijd dat de verklaring de lidstaten oproept om “any use of cluster munitions by any actor” te veroordelen.
Nederland neemt voorzitterschap op zich
Een andere positieve ontwikkeling deze week is het aanstaande voorzitterschap van Nederland. Per 1 januari volgend jaar zal Nederland de rol van president van het Clustermunitieverdrag op zich nemen. Onder luid applaus werd dit nieuws in Dubrovnik aangekondigd.
Dit is een bijzondere stap, aangezien Nederland niet van het begin af aan overtuigd was van de noodzaak voor een totaal verbod op clustermunitie. Toch ondertekende Nederland in 2008 het verdrag, vernietigde het alle clustermunitie voorraden in 2012 en voerde het in 2013 wetgeving tegen investeringen in clustermunitie producenten in.
Stop Explosieve Investeringen
PAX maakte zich verder in Dubrovnik sterk voor actie tegen investeringen in clustermunitie producenten. We presenteerden een nieuw rapport aan de aanwezige diplomaten en campaigners over wetgeving tegen zulke investeringen. Hiermee hoopt PAX andere landen te inspireren eigen disinvestment wetgeving in te stellen.
Steeds meer landen nemen maatregelen tegen investeringen in clustermunitie. Spanje heeft onlangs een wet aangenomen waarin staat dat het verboden is dit soort wapens te financieren. Met de toevoeging van Spanje zijn er momenteel tien landen met clustermunitie disinvestment wetgeving. Daarnaast zijn er 28 landen van mening zijn dat het verbod op assistentie bij productie van clusterbommen ook een verbod op investeringen omvat. Costa Rica werd in Dubrovnik als nieuwste land toegevoegd aan dat lijstje.
In het Dubrovnik Actieplan – waarmee staten de komende jaren aan de slag gaan – staat disinvestment ook opgenomen. Dit is voor de eerste keer dat landen worden aangemoedigd om investeringen in clustermunitie bedrijven tegen te gaan. Een hele positieve ontwikkeling.
117 landen aangesloten bij Clustermunitieverdrag
Colombia kondigde in Dubrovnik aan het verdrag te hebben geratificeerd. Hiermee staat de teller van het aantal landen dat is aangesloten bij het internationale verbod op clusterbommen op 117. Hiervan hebben nu 96 landen geratificeerd. Al deze landen hebben zich eraan verbonden nooit clustermunitie te gebruiken, te produceren, op te slaan en te vervoeren. Ook moeten landen gebieden van onontplofte clustermunitie resten liggen opruimen en adequate hulp bieden aan slachtoffers.
Verrassend was de aankondiging van Cuba dat het land plannen heeft om, in de nabije toekomst, toe te treden tot de CCM. Dit nieuws werd met luid applaus verwelkomd. PAX en de Cluster Munition Coalition zullen ook ná Dubrovnik blijven werken dat het aantal landen dat list is van het internationale clusterbom verbod blijft groeien.
Lees hier over meer hoogtepunten van de Toetsingsconferentie.
Zie hier een foto impressie van de conferentie in Dubrovnik.