Het besluit van het kabinet om op advies van de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) ‘Nederland en de wereldwijde Covid-19 aanpak’ 150 miljoen euro extra beschikbaar te stellen, is een bescheiden stap in de goede richting. Maar ontoereikend, zo stellen ontwikkelingsorganisaties en PAX.
Naast het extra geld wordt er €350 miljoen vrijgemaakt uit de algemene middelen om de dalende begroting voor ontwikkelingssamenwerking in 2020 deels te compenseren. Tenslotte wordt er geld uit het toekomstige budget van ontwikkelingssamenwerking naar voren gehaald om de begroting voor 2020 en 2021 op peil te houden. Dat laatste betekent feitelijk een toekomstige bezuiniging op hulp aan mensen in kwetsbare posities.
Niet in verhouding
De ontwikkelingsorganisaties vinden het door de coalitiepartijen gevonden compromis niet in verhouding tot wat nodig is om de pandemie te bestrijden, in het licht van enorme toename van extreme honger en armoede wereldwijd. De AIV had aanbevolen om 1 miljard euro extra uit te trekken, bovenop het op peil houden van de begroting. Buurland Duitsland besloot recentelijk om €3 miljard uit te trekken. Daar steekt de Nederlandse bijdrage schril bij af. Afgezet tegen het totale corona steunpakket van €42 miljard van minister Hoekstra is dit slechts 0,4%. Deze inzet komt in het geheel niet tegemoet aan het brede pleidooi uit de samenleving voor internationale solidariteit in de aanpak van de corona crisis, komend van religieuze leiders tot VNO-NCW.
Hoewel het positief is dat dank zij de inzet van de ChristenUnie, het CDA en D66 de ontwikkelingsbegroting voor het jaar 2020 in stand blijft door een bijdrage uit de algemene middelen, is de aanslag op het toekomstige budget zorgelijk. Het betekent dat er een zware hypotheek op de toekomst wordt genomen, en dat de rekening grotendeels in de schoenen van het volgende kabinet wordt geschoven.
Geen bezuinigingen
De ontwikkelingsorganisaties roepen de coalitie op dit ongedaan te maken. Daarmee kan minister Hoekstra zijn belofte inlossen dat er geen bezuinigingen zullen plaatsvinden. Anders is er een reëel gevaar dat de Nederlandse inzet voor ontwikkelingssamenwerking na 2021 gaat kelderen. De ontwikkelingsorganisaties stellen vast dat hiermee het AIV-advies en de door de Kamer aangenomen motie Van der Staaij, die de regering verzocht om het ontwikkelingsbudget op peil te houden, niet is uitgevoerd.