Israëls reactie op de brute Hamas-aanvallen van 7 oktober veroorzaakte niet alleen enorm menselijk leed door grootschalige bombardementen, maar brengen ook de erbarmelijke humanitaire omstandigheden waaronder de Palestijnen leven in de Gazastrook verder in gevaar. Een nieuw rapport van PAX laat zien hoe het massale gebruik van explosieve wapens in zowel bevolkte gebieden als op het platteland op de middellange en lange termijn gezondheidsrisico’s door milieuschade met zich meebrengt.
Op basis van open-source onderzoek en datasets van verschillende onderzoekers identificeert het onderzoek belangrijke vernietigingsgebieden die acute gezondheidsrisico’s met zich meebrengen door blootstelling aan giftige stoffen en gevaarlijke materialen, die de waterschaarste verergeren en die op de lange termijn gevolgen kunnen hebben voor grondwater en landgebruik.
Giftige materialen als asbest
De bevindingen tonen drie belangrijke aandachtsgebieden die zorgen om bijkomende risico’s voor de volksgezondheid rechtvaardigen. Het eerste is de massale vernietiging van gebouwen, in zowel stedelijke als landelijke gebieden, waardoor miljoenen tonnen puin achterblijven die giftige materialen zoals asbest en andere gevaarlijke verpulverde bouwmaterialen bevatten. Dit levert extra gezondheidsproblemen op voor eerstehulpverleners en burgers die in getroffen gebieden achterblijven, doordat ze fijn stof inademen en blootgesteld worden aan giftige materialen, zoals blijkt uit de lessen die zijn geleerd uit eerdere conflicten en rampen.
Geen toegang tot drinkwater
Ten tweede: de vernietiging van de waterinfrastructuur, waardoor de burgerbevolking geen toegang heeft tot drinkwater en sanitaire voorzieningen. Honderden waterfaciliteiten zoals ontziltingsinstallaties, watertorens, waterzuiveringsinstallaties en waterpompen, zijn beschadigd of verwoest. Rioolwater stroomt door de straten, wat de volksgezondheidsproblemen vergtoot en de bodem en waterbronnen vervuilt. De ineenstorting van het bestuur veroorzaakt de opeenhoping van duizenden tonnen afval, wat leidt tot de uitbraak van besmettelijke ziekten.
Vernietiging landbouwgrond
Tot slot hebben bombardementen, militaire verplaatsingen en gedwongen vertrek uit landbouwgebieden meer dan een kwart van alle landbouwgrond aangetast, waaronder boomgaarden, gewassen en kassen die zijn vernietigd. Hierdoor zijn boeren van hun bestaanszekerheid beroofd en wordt de voedselzekerheid in Gaza ondermijnd.
Een gevaarlijke en giftige erfenis
De leef- en milieuomstandigheden in Gaza waren al erbarmelijk voor de huidige escalatie. Tientallen jaren van blokkades, bombardementen, afbrokkelend bestuur, vervuiling door conflict en klimaatverandering hebben enorme gevolgen gehad op grondwater en bodem, bleek al uit een studie van de Verenigde Naties in 2020. Zo hadden de watervoorraden te kampen met ernstige problemen door overgebruik, vervuiling en verzilting als gevolg van het stijgende zeeniveau, waardoor de leefomstandigheden in Gaza verslechterden. De huidige militaire campagne door Israël, met een ongekende menselijke verliezen en stedelijke vernietiging, vergroot de bestaande uitdagingen. De enorme schade aan huizen, infrastructuur en landbouwgebieden zal een gevaarlijke erfenis achterlaten van giftig afval, aangetaste natuurlijke hulpbronnen en potentieel conflict waardoor honderdduizenden Palestijnen niet kunnen terugkeren en hun land niet opnieuw kunnen opbouwen.
PAX roept ook daarom op tot een onmiddellijk staakt-het-vuren en dringt er bij de internationale gemeenschap op aan om oorlogsmisdaden te veroordelen en dienovereenkomstig te handelen. We moeten nu al expertise en middelen in zetten de schade in steden en op het platteland in kaart te brengen en zowel de schade aan kritieke infrastructuur als de gevolgen voor de volksgezondheid en het milieu vaststellen. Dit is essentieel voor een snelle en effectieve sanering van de schade, maar ook voor een duurzame wederopbouw na deze verwoestende militaire campagne, zodat de Palestijnen in Gaza hun leven en bestaansmiddelen kunnen herstellen.
