Nieuw onderzoek van PAX laat zien dat de oorlog in Oekraïne behalve humanitaire impact ook grote gevolgen heeft voor de leefomgeving. Rusland valt veelvuldig de energie-infrastructuur aan. Op dit moment zijn 213 aanvallen gedocumenteerd. In 63 geverifieerde gevallen ging het om energiecentrales. Deze aanvallen brengen – gecombineerd met de winterkou – de gezondheid van veel Oekraïners in gevaar voor de korte en lange termijn. Daarnaast zijn er enorme consequenties voor het milieu.
PAX-onderzoeker Wim Zwijnenburg: ‘Tussen februari en november 2022 constateerde PAX 213 aanvallen gericht op de energie-infrastructuur van Oekraïne. De zwaarste Russische aanvallen dateren van oktober. Door toedoen van deze aanvallen raakte 40 procent van de Oekraïense energie-capaciteit beschadigd. Dit is een zeer zorgelijke ontwikkeling, vooral nu het winter is.’
Gezondheidszorg, onderwijs en het levensonderhoud
Het onderzoek Environment and Conflict Alert is het tweede in zijn soort. De onderzoekers van PAX en het Centre of Information Resilience documenteren sinds het begin van de oorlog de schade aan het milieu. Door de Russische bombardementen op energiefaciliteiten zijn gedwongen Oekraïners huis en haard verlaten: ze hebben geen toegang meer hebben tot warmtebronnen, water en een werkende riolering. Hierdoor kunnen besmettelijke ziektes zich eenvoudig verspreiden. Met het wegvallen van elektriciteit, vallen ook gezondheidszorg, onderwijs en het levensonderhoud voor veel mensen weg. Met name de aanvallen op en rondom Europa’s grootste nucleaire energie centrale kunnen catastrofale gevolgen hebben. Als de kerncentrale afgesloten raakt van elektriciteit, kan dat leiden tot een nucleaire meltdown.
Milieuschade door bombardementen
De Russische bombardementen raken niet alleen burgers, maar veroorzaken om ernstige milieuschade. Door aanvallen op kolencentrales komen giftige stoffen in het milieu terecht. Grondwater, bodem en lucht raken hierdoor sterk verontreinigd. Kolenmijnen stromen vol met verontreinigd afvalwater als de pompsystemen niet langer functioneren.
De onderzoekers brengen de milieu-impact van de Russische invasie in Oekraïne in kaart met behulp van open-source informatie en satellietbeelden. In maart 2022 publiceerden zij een eerste rapport, waarin de gevolgen voor het milieu zichtbaar werden. Met steun van UNEP (United Nations Environment Program) en de SHO (de Stichting Samenwerkende Hulp Organisaties)/Giro 555 kan PAX onderzoek doen naar de schade op het milieu in Oekraïne, in samenwerking met lokale onderzoekers. De Oekrainse authoriteiten en internationale organisaties gebruiken deze gegevens om ter plekke onderzoek te doen naar de acute and lange-termijn gevolgen voor mens en milieu.
Eerder publiceerde PAX verschillende andere “Environment and Conflict Alerts” over olievervuiling en bosbranden door toedoen van de oorlogen in Syrië en Irak en de milieu-impact van de Israëlische bezetting van Gaza.