Vanmiddag tussen 4 en 5 is mijn derde dagboek te beluisteren voor het programma De Andere Wereld bij de Ikon op radio 5.
Maandag 11 maart
Eindelijk spreek ik Ayman* weer eens op Skype. Hij is een van de Syrische activisten met wie ik al jaren samenwerk. De laatste tijd is er zo weinig electriciteit en is het internet zo slecht, dat we elkaar alleen enkele keren in Beiroet spraken, maar niet online. Ayman heeft een ongelooflijk vermogen om altijd lichtpuntjes te blijven zien. “We hebben al onze hoop nu gevestigd op Mouaz”, zegt hij. Hij bedoelt daarmee de leider van de Syrische Oppositie Coalitie, iemand die we allebei kennen vanuit ons werk om mensen van verschillende religies samen te brengen. Verder hoopt Ayman dat er een omslag plaats gaat vinden onder de Alevietische gemeenschap. Deze steunt nog voor een groot deel het Assad-regime, maar begint het steeds meer zat te worden om hun zonen op te offeren als kanonvoer voor de Assads. De afgelopen dagen waren er spanningen binnen de Alevietische gemeenschap rond het dorp Qirdaha, waar de Assads vandaan komen. Ayman concludeert droog: “Dus laten we maar doorgaan met ons werk en blijven wachten op Godot.” “Hallo? Ben je er nog?” Dat was het einde van het dagelijkse rantsoen aan electriciteit.
Dinsdag 12 maart
De volgende dag kunnen Ayman* en ik ons gesprek afmaken. Hij vertelt dat de situatie in Damascus gespannen is. Overal zijn checkpoints en het regime houdt jonge mannen aan die nodig zijn in het leger. Ik had hierover al gelezen op Twitter, maar de berichten werden door sommigen tegengesproken. Ayman heeft zijn zoon, een jonge advocaat, op het hart gedrukt om zich niet door de stad te bewegen zonder al zijn papieren op zak, waaronder de verklaring dat hij ontheven is van dienstplicht.
Woensdag 13 maart
Wanneer ik mijn computer aandoe en facebook open, zie ik het portret van Ahmad Shehadeh. Hij is omgekomen bij de bombardementen op Darayya, een voorstad van Damascus. Darayya is bekend als het hart van de geweldloze beweging in Syrie. Ahmad Shehadeh was een van deze geweldloze activisten. Hij was een van de oprichters van de revolutionaire krant “Einab Baladi” of “Wilde Druiven”, een lokale krant die de inwoners van Darayya informeert over de ontwikkelingen in de revolutie, maar ze ook achtergrondinformatie geeft over politieke en maatschappelijke zaken. Via de campagne Adopt a Revolution steunt IKV Pax Christi deze krant. Vanwege haar belangrijke rol in de revolutie, is Darayya sinds het begin doelwit van het Assad-regime. Verschillende generaties activisten zijn er al verdreven: Gedood, opgepakt of gevlucht. Het Syrische staatspersburo SANA bericht “het doden van de terrorist Ahmad Shehadeh in Darayya.”
Donderdag 14 maart
Ik spreek Ra’ed*, een Palestijnse vluchteling uit Syrie. Hij vertelt dat de situatie erg verslechterd is in de Palestijnse vluchtelingen kampen, die tegenwoordig ook tienduizenden Syrische ontheemden opvangen. Het Khan es-Sheih kamp bij Damascus is gisteren de hele dag gebombardeerd. Het Neirab-kamp bij Aleppo wordt al 3 weken belegerd. “De situatie is overal heel slecht,” zegt hij. Ra’ed* probeert met een groep andere Palestijnen te doen wat ze kunnen om de situatie in de Palestijnse kampen te verbeteren. Ze verlenen humanitaire hulp en proberen door te onderhandelen met verantwoordelijken en gewapende groepen de veiligheidssituatie te verbeteren. Ook de UNRWA, de VN-organisatie die verantwoordelijk is voor de Palestijnse vluchtelingen, spreken ze aan op haar verantwoordelijkheden. Maar vandaag heeft hij het helemaal gehad met de officiele Palestijnse vertegenwoordigers die niks doen voor de bevolking: “De PLO, onze enige legitieme vertegenwoordiger, lijkt te lijden aan ernstige ouderdom. Nadat de PLO was gestopt met bewegen, kan ze nu ook niet meer praten. We hebben niemand die ons vertegenwoordigt in Syrie.”
Vrijdag 15 maart
Vandaag gaat de Syrische revolutie haar derde jaar in. Twee jaar geleden begon het als een vreedzame opstand tegen een corrupte onderdrukking. Vandaag is het land terechtgekomen in een ongelooflijk drama. Een menselijk drama. Maar ook een politiek drama. Opnieuw heeft de internationale gemeenschap gefaald om burgers die het doelwit zijn van geweld, te beschermen. “Responsibility to Protect”, de plicht van andere staten om burgers te beschermen wanneer hun eigen staat dat niet wil of kan, is een holle frase gebleken. Ik hoop dat we volgend jaar niet weer een jaar revolutie erbij optellen, maar de bevrijding vieren.
*Uit veiligheidsoverwegingen zijn niet de echte namen van genoemde personen gebruikt.
