Syrië en Irak worden de afgelopen weken geteisterd door vlammenzeeën die de horizon zwart kleuren en duizenden kilometers landbouwgrond vernietigen.
Mensen die het vuur probeerden te bestrijden zijn gestorven en boerengemeenschappen blijven ontredderd achter. Er zijn diverse oorzaken voor de branden, maar in beide landen speelt opzet een belangrijke rol, zo hoort PAX via hun partners.
De aandacht voor de branden in Irak begon medio mei 2019, toen ISIS boeren in de omgeving van Makhmour bedreigde. Deze stad ligt in het betwiste grensgebied tussen het Koerdisch en Arabisch gedeelte van Irak. Het is een onherbergzaam gebied met aan de rand van het Hamrin-gebergte veel akkerbouw. Het ruige landschap biedt ISIS schuilplekken in grotten waar vanuit ze regelmatig aanvallen uitvoeren.
Vuur als afpersing in Irak
Nu het oogstseizoen is aangebroken zijn ze begonnen met het afpersen van de boeren: willen deze niet betalen, dan steken ze de oogst in brand. Deze tactiek nam in rap tempo toe, en eind mei waren er ruim 200 branden in de regio van Kirkuk, maar ook in andere provincies zoals Diyala, Salahadin, en Ninewa. Duizenden en duizenden vierkante kilometers aan gewassen zoals graan, hop en linzen zijn in vlammen opgegaan, zoals blijkt uit onderzoek van PAX voor Bellingcat. Soms plaatst ISIS ook explosieven in de brandende velden zodat mensen het vuur niet kunnen bestrijden. Veel levens gingen al verloren in de strijd tegen de vlammen. Ook een familielid van een PAX-medewerker uit Sinjar kwam om toen hij het vuur probeerde te blussen. Niet alleen ISIS is verantwoordelijk voor de branden. Ook ongelukken met brandende sigaretten, vonkjes van verouderde landbouwmachines en bendes die boeren afpersen spelen een rol. Daarom roept het Irakees parlement op tot onderzoek naar de oorzaken en compensatie voor getroffen boeren.
Inferno in Idlib
Ondertussen heeft president Assad in Syrië zijn kans schoon gezien om in de westelijke provincie Idlib boerengemeenschappen te treffen. Samen met de Russische luchtmacht worden doelbewust brandbommen afgeworpen op de oogstrijpe graanvelden. Meer dan 1000 km2 aan graanvelden zijn verwoest. Wanhopige boeren doen, in samenwerking met de White Helmets, verwoede pogingen om het vuur te blussen, wat nu al ten koste gaat van de belangrijke waterreserves die nodig zijn voor de hete zomers. De strijd tussen de rebellengroepen en het Syrisch leger veroorzaakt ook veel branden, zoals te zien is op satellietbeelden die PAX heeft geanalyseerd. Het vernietigen van de kostbare graanoogst lijkt bewust door Assad als een wapen te worden gebruikt om de voedselveiligheid van Syrisch burgers in gevaar te brengen. Het verlies van inkomsten en voedsel zal het leven nog moeilijker maken voor de getroffen gemeenschappen.
Vuur trekt op richting olie-installaties
In het noordoosten van Syrië worstelen de lokale Koerdische autoriteiten ook met toenemende branden. Zij beschuldigen zowel ISIS als ook de Syrische overheid ervan achter de brandstichtingen te zitten. Daar bedreigen de vlammen ook olie-installaties, een belangrijke natuurlijke hulpbron en de economische motor van deze regio. De Koerdische autoriteiten zijn niet in staat de branden te blussen. White Helmets uit Noordwest Syrie willen helpen maar kunnen het gebied niet bereiken.
Lees de noodoproep van partners van PAX voor hulp om de branden te blussen