Wat vrouwen uit Srebrenica en Yezidi vrouwen gemeenschappelijk hebben is hun zoektocht naar gerechtigheid na de gruwelijkheden die beide gemeenschappen aangedaan zijn. PAX bracht ze bij elkaar.
Advija Ibrahimovic, uit Srebrenica was onlangs in Irak: “Ik ben erg onder de indruk van de Yezidi vrouwen Zij wilden alles weten over hoe wij in Srebrenica het hebben aangepakt om ervoor te zorgen dat de overheid doorgaat met zoeken naar de overblijfselen van omgekomen geliefden. De Yezidi-gemeenschap pleit er nu al vier jaar voor dat er tijd en geld gestoken wordt in het identificeren van de stoffelijke resten.”
Massagraven nog onaangeroerd
In augustus bezocht Advija samen met Hajra Catic en Nura Begovic van ‘Vrouwen van Srebrenica’ op uitnodiging van PAX vertegenwoordigers van Yezidis in Noord-Irak. Een jaar eerder bezochten enkele Yezidis de herdenking in Bosnië. Toen waren veel massagraven in Noord-Irak nog niet gemarkeerd. Hieraan is een jaar later niet veel veranderd, onder meer door conflicten tussen de Irakese en de Koerdische autoriteiten. Ook de ‘Vrouwen van Srebrenica’ hebben in de eerste jaren na de oorlog veel moeite moeten doen om alle massagraven te lokaliseren. Jaren later, in 2003, werd in Potocari pas de echte begraafplaats geopend.
Herdenken
Advija: “Ook willen ze graag een plek om te herdenken, want die plek is dan ook het bewijs van de misdaden van ISIS. Net als wij vinden zij het belangrijk dat de genocide goed gedocumenteerd wordt.”
De vrouwen uit Srebrenica willen graag hun ervaringen verder delen met de Yezidis zodat zij kunnen leren van elkaar. Puco Danilovic van PAX: “Een heel belangrijke les uit Srebrenica is dat verenigingen van slachtoffers zich gezamenlijk moeten organiseren en met één stem moeten spreken. Alleen zo kunnen zij hun eigen overheid aanspreken om verantwoordelijkheid te nemen.” Vincent Vrijhoef van PAX voegt daar aan toe: “Het is goed om ervaringen uit te wisselen, want uiteindelijk zullen de Yezidi-organisaties het zelf moeten doen. Dat leert de ervaring uit Bosnië ook. PAX helpt ze op weg, maar PAX kan niet voor hen spreken natuurlijk.”
Nationale tragedie
Wat de vrouwen uit Srebrenica schokte is het feit dat er nog steeds meisjes gevangen zijn bij ISIS. Families leven dagelijks in onzekerheid over wat er met hun vrouwen, dochters, nichtjes is gebeurd. Advija: “Ik vond het moeilijk om te horen dat sommige meisjes die ontsnapt zijn uit ISIS nu zelfmoord hebben gepleegd, vanwege de verschrikkingen die zij hebben meegemaakt. Dat is echt een enorme nationale tragedie.”