De Eerlijke Pensioenwijzer beoordeelde het beleid aan de hand van acht maatschappelijke thema’s en twee risicosectoren (wapens en mijnbouw). Gemiddeld genomen komen de fondsen uit op een rapportcijfer van een 3,3. De fondsen hebben daarmee weinig vooruitgang geboekt ten opzichte van 2022. Ook toen beoordeelde de Eerlijke Pensioenwijzer het beleid van de fondsen en kwam het uit op eenzelfde gemiddelde. Dat blijkt uit het nieuwe onderzoeksrapport van de Eerlijke Pensioenwijzer, een onderdeel van de Eerlijke Geldwijzer. Voor het onderzoek werd het beleggingsbeleid van de tien grootste Nederlandse pensioenfondsen onderzocht. Het beleid schiet vooral tekort op de thema’s dierenwelzijn en natuur. Maar ook voor het beleid op wapens, mijnbouw en klimaatverandering doen de pensioenfondsen het slecht.
‘De pensioenfondsen zijn relatief grote spelers op de internationale kapitaalmarkt,’ vertelt Esther Bijl, namens PAX woordvoerder van de Eerlijke Pensioenwijzer. ‘Zij kunnen hun invloed gebruiken om de bedrijven waarin ze (willen) beleggen te motiveren te verduurzamen. Het onderzoek laat zien dat zij hier nog onvoldoende beleid op hebben.’
Controversiële wapens uitgesloten
Het wapenbeleid van de pensioenfondsen wordt gemiddeld beoordeeld met een 4. Positief is dat alle fondsen controversiële wapens uitsluiten. Denk hierbij aan clustermunitie, antipersoonsmijnen of massavernietigingswapens. Onder deze laatste categorie vallen nucleaire wapens, chemische wapens en biologische wapens die in korte tijd veel mensen kunnen doden.
Echter, geen van de fondsen zegt in zijn beleid iets over de bestemming van wapenleveranties. Wapens worden ondanks bestaande wet- en regelgeving soms nog steeds verkocht aan regimes die deze gebruiken voor het schenden van mensenrechten. Ook is er niets terug te lezen over het uitsluiten van producenten van autonome dodelijke wapensystemen (zogeheten ‘killer robots’). Dit zijn wapensystemen die op eigen houtje bepalen welke doelwitten moeten worden uitgeschakeld, zonder dat hier een menselijke beslissing aan te pas komt.
Verantwoordelijk en duurzaam beleggen
Met de publicatie van het onderzoek wil de Eerlijke Pensioenwijzer pensioenfondsen aanmoedigen om het geld van hun pensioendeelnemers op een verantwoordelijke en duurzame manier te beleggen, zonder te investeren in bedrijven die schade veroorzaken aan mens, dier en natuur. Bedrijven waarin pensioenfondsen beleggen, alsook hun toeleveranciers, moeten daarom kunnen aantonen dat zij relevante internationale verdragen, duurzaamheidsstandaarden en -initiatieven erkennen en actief naleven. Ook laat het onderzoek aan de pensioendeelnemers zien hoe hun fonds scoort ten opzichte van andere fondsen. Via de website van de Eerlijke Pensioenwijzer kunnen pensioendeelnemers in actie komen door een hun pensioenfonds een klacht te sturen, of een compliment te geven voor goed beleid.
Over de Eerlijke Pensioenwijzer
De Eerlijke Pensioenwijzer is onderdeel van de Eerlijke Geldwijzer, een samenwerkingsverband van Amnesty International, Milieudefensie, Oxfam Novib, PAX en World Animal Protection.
Het onderzoek wordt uitgevoerd door onderzoeksbureau Profundo. Profundo heeft die tien grootste Nederlandse pensioenfondsen in deelnemersaantallen onderzocht in het najaar van 2024.
Op www.eerlijkepensioenwijzer.nl kunnen consumenten de scores van de pensioenfondsen voor hun beleggingsbeleid en de beleggingspraktijk vergelijken.
