Drones zijn een essentieel militair instrument geworden voor zowel staatslegers als gewapende groeperingen. Staten gebruiken grote militaire drones voor gerichte moorden op en buiten het slagveld, of ze leveren explosieve kamikaze-drones aan gewapende groeperingen die ze inzetten voor langeafstandsaanvallen. We zien gewapende groepen en legers kleine commerciële drones gebruiken om tanks op te blazen of burgers te terroriseren. Er worden miljarden dollars worden gepompt in de snel opkomende drone-industrie, maar het ontbreekt aan een serieus debat over de korte- en langetermijngevolgen van deze enorme proliferatie van alle soorten drones.
Welke beleidsmaatregelen zijn nodig?
Wij vinden dat opkomende wapentechnologieën zorgvuldig moeten worden geanalyseerd en besproken. Met inzichten van getroffen gemeenschappen, ngo’s, experts en de industrie, kunnen landen stappen zetten om te bepalen welke beleidsmaatregelen zij moeten nemen om te voorkomen dat wapens en aanverwante technologieën in de verkeerde handen terechtkomen, welke juridische en politieke instrumenten nodig zijn zodat het gebruik van drones in overeenstemming is met het internationaal humanitair recht en de mensenrechtenwetgeving en hoe transparantie en verantwoording kunnen worden geborgd.
Initiatieven zonder resultaat
De toename van het gebruik van drones in moderne oorlogsvoering is tot nu toe geen intrinsiek onderdeel van het werk van de Algemene Vergadering van de VN op het gebied van ontwapening. Er zijn verschillende suggesties gedaan door VN-agentschappen zoals UNIDIR en UNODA over de manier waarop de VN deze kwesties kan aanpakken. Verschillende landen hebben gezamenlijke openbare verklaringen afgelegd op dit onderwerp. De Verenigde Staten leidde in 2016 een coalitie die internationale normen moest ontwikkelen voor de export en het gebruik van bewapende drones, maar dit heeft niet tot concrete resultaten geleid. In 2024 probeerde Portugal met een aantal landen tot een gezamenlijke verklaring te komen over het vergroten van multilaterale uitwisselingen van standpunten over bewapende onbemande luchtvaartuigen, met als doel een resolutie voor te leggen aan de AVVN. Dit initiatief is voorlopig uitgesteld.
Policy brief
De noodzaak om de uitdagingen rond de opkomst van drones in oorlogen en gewapende conflicten aan te pakken, is urgenter dan ooit. Daarom heeft PAX een korte analyse van deze uitdagingen opgesteld en beleidsaanbevelingen gedaan voor landen over hoe zij dit op een inclusieve en multilaterale manier kunnen aanpakken. Het volledige document wordt verspreid in New York tijdens de bijeenkomst van de Eerste Commissie van de AVVN.
