PAX werkt sinds 2013 aan de internationale campagne Stop Killer Robots. Samen met Human Rights Watch en anderen vragen wij aandacht voor de glijdende schaal van autonomie van wapensystemen. Betekenisvolle menselijke controle over wapensystemen en daarmee over beslissingen van leven en dood raakt steeds verder uit zicht. PAX roept op om te stoppen met de ontwikkeling en het gebruik van autonome wapensystemen die, eenmaal geactiveerd, zelfstandig en zonder betekenisvolle menselijke controle doelwitten selecteren en uitschakelen.
Interview Urlings in NRC
Adviescommissies AIV en CAVV hebben op verzoek van de ministers van Defensie en Buitenlandse Zaken advies uitgebracht over killer robots. De voorzitter van die commissie, Marcel Urlings, oud-bevelhebber der landstrijdkrachten, zegt daarover in een interview in NRC en NRC-next dat een internationaal moratorium op killer robots, niet logisch, onuitvoerbaar en niet controleerbaar zou zijn. De Nederlandse krijgsmacht zou deze wapens ook moeten kunnen kopen.
Standpunt PAX
PAX vindt dat er in dit interview voorbij wordt gegaan aan de ethische en morele bezwaren van autonome wapensystemen. Ook zegt hij in dit interview niets over de gevaren van proliferatie: de eenvoudige verspreiding van dergelijke toekomstige systemen zal veel staten – en niet- statelijke actoren – de beschikking over dergelijke wapens geven. Ook de de huidige discussie rondom bewapende drones komt niet echt aan bod. Er komt juist nu veel informatie naar buiten over die op afstand bestuurde ‘precisiewapens’, de schimmige besluitvorming, de hoeveelheid fouten en het werkelijke aantal (burger)slachtoffers.
Alarmbellen
Die informatie moet leiden tot het afgaan van grote alarmbellen bij de ontwikkeling van autonome wapensystemen. In tegenstelling tot wat het artikel suggereert roept PAX niet op tot een verbod op wapensystemen die in onze ogen semi-autonoom zijn, zoals de SGR-A1, de Patriot raketten of de Harpy. Wij zien deze systemen als trendsetters en maken ons zorgen over de ontwikkeling naar volledige autonomie die deze wapensystemen laten zien. PAX claimt ook niet dat ‘minder geavanceerde autonome wapens een recept voor ellende’ zouden zijn, zoals NRC zegt. Maar de rol van de mens bij de inzet van wapens wordt steeds kleiner en daarmee wordt er steeds meer aan de eisen van het oorlogsrecht getornd ten aanzien van voorzorg, onderscheid en proportionaliteit.
Zorgen PAX breed gedeeld
Deze maand nog spraken opnieuw 25 landen bij de VN in New York hun bezorgdheid uit over killer robots. Ze vinden dat dit vraagstuk hoog op de internationale agenda moet staan. Ook het Internationale Rode Kruis is overtuigd van de noodzaak tot behoud van menselijke controle op wapens. En vele wetenschappers, deskundigen op het gebied van kunstmatige intelligentie en robotica, zijn tegen de ontwikkeling van dergelijke wapensystemen, zo bleek uit de oproep tot een verbod op autonome wapens van het Future of Life Instituut deze zomer. Alleen al dit gegeven laat zien dat killer robots geen issue is voor mensen die van science fiction houden of die anderen onnodig angst willen aanjagen.
Hoe verder?
Het is nu aan Kamerleden om dit rapport te beoordelen en aan de regering om een standpunt in te nemen. PAX zal het advies van de Commissie over Autonome Wapensystemen gedetailleerd bestuderen en publiek en politiek blijven informeren over de gevaren van het uit handen geven van menselijke controle op wapensystemen. Technologie gaat sneller dan politieke besluitvorming. De defensie-industrie mag de politiek niet voor voldongen feiten plaatsen. Goed dat aan de hand van dit rapport de discussie plaats zal vinden. PAX zal zich de komende tijd nationaal en internationaal blijven inzetten voor een verbod op deze volledig autonome wapensystemen.
Meer over killer robots.