Zondag 1 maart is het 16 jaar geleden dat het internationale Landmijnenverdrag van kracht werd. Inmiddels zijn 162 landen aangesloten bij het verdrag dat de productie, gebruik, opslag en vervoer van antipersoneelmijnen verbiedt, en daarmee levens en ledematen redt. Het goede nieuws:dat het aantal slachtoffers van landmijnen is nog nooit zo laag is geweest. Maar we rusten niet voordat de hele wereld verlost is van landmijnen.
De Landmine Monitor 2014, de onderzoekstak van de International Campaign to Ban Landmines (ICBL), toonde onlangs aan dat het aantal slachtoffers door landmijnen en andere onontplofte oorlogsresten historisch laag is. Volgens de laatste cijfers van de Monitor vielen er in 2013 zo’n 9 slachtoffers per dag, het laagste aantal slachtoffers gemeten door de Monitor. Het Landmijnenverdrag redt levens en ledematen en trad op 1 maart precies 16 geleden in werking.
Syrië
Wat ernstige zorgen baart zijn de gevallen van landmijnengebruik door landen die niet zijn aangesloten bij het verdrag, zoals in Syrië en Myanmar. Ook in het huidige conflict in oost-Oekraïne werd bericht over de inzet van landmijnen, hoewel de berichten niet bevestigd konden worden en onduidelijk is welke partij(en) verantwoordelijk zijn, aldus de Monitor. Oekraïne is lid van het Landmijnenverdrag, maar heeft nog niet alle landmijnen vernietigd.
Eén misstap
Per oktober 2014 hebben 28 landen zich landmijnvrij verklaard. Dat betekent dat landen waar onontplofte landmijnen de levens van burgers bedreigden, weer vrijelijk begaanbaar zijn. Burgers hoeven niet langer te vrezen dat één ‘misstap’ een landmijn tot ontploffing brengt, met alle gevolgen van dien.
Maar nog té veel burgers lopen gevaar door landmijnen. Er zijn nog zo’n 56 landen en vier gebieden waar mijnenvelden te vinden zijn. Een positieve constatering is dat het voor het grootste deel van deze landen mogelijk moet zijn al deze gebieden binnen vijf jaar volledig vrij te maken van dit wapentuig.
‘Finish the job’
Het Landmijnenverdrag kwam tot stand omdat landen besloten: dit wapen is onacceptabel vanwege het grote gevaar voor burgers. Het Landmijnenverdrag is één van ‘s werelds meest toonaangevende ontwapeningsverdragen en heeft laten zien effect te hebben. Dit is natuurlijk geen reden om stil te zitten. Sterker, vorig jaar was de kick-off van de ‘Commit to Complete’ challenge.
Het motto is ‘finish the job’: zorg dat alle landmijnenvoorraden worden vernietigd, ontruim alle gebieden waar nu nog onontplofte landmijnen liggen, zorg voor adequate hulp voor slachtoffers, en landen die nog niet zijn aangesloten: wordt zo snel mogelijk lid. Campaigners wereldwijd, verenigd in de ICBL, roepen staten op: maak het werk af!
