‘I am a friendly robot, don’t arm me!’ De pratende robot David Wreckem stal de harten van alle deelnemers aan de eerste conferentie over killer robots, afgelopen maandag in Londen. Niet alle robots zijn echter zo aandoenlijk als David. Om de ontwikkeling, productie en het gebruik van killer robots een halt toe te roepen, zijn negen ngo’s – waaronder IKV Pax Christi – een internationale campagne gestart. Stop killer robots, is de boodschap.
Door Merel Ekelhof
Killer robots zijn volledig autonome wapens die zelfstandig hun doel uitzoeken en geweld gebruiken zonder enige menselijke tussenkomst. Actie is nú geboden om ervoor te zorgen dat deze wapens er nooit zullen komen, vinden de organisaties achter de campagne die vandaag in Londen van start ging.
Voorafgaand aan de officiële start kwamen ngo’s en academici maandag 22 april bijeen in het Human Rights Action Centre in Londen voor de eerste conferentie over killer robots. Vertegenwoordigers van onder andere IKV Pax Christi, Human Rights Watch, Amnesty International, Article 36, International Committee for Robot Arms Control (ICRAC) en Pugwash – discussieerden over het nieuwe initiatief om killer robots preventief te verbieden.
In de workshops stonden de vele zorgen centraal die deze volledig autonome wapens oproepen. Miriam Struyk van IKV Pax Christi verzorgde samen met Peter Asaro van ICRAC een interessante workshop over de morele en ethische bezwaren. Dit zorgde voor goede discussies over bij wie nou uiteindelijk de verantwoordelijkheid ligt voor de daden van killer robots. Duidelijk was dat alle deelnemende ngo’s uitgesproken tegenstanders zijn van robots die zelfstandig beslissen over leven of dood.
Technische vragen
In de andere workshops werden juridische bezwaren, zoals het beginsel van proportionaliteit en distinctie, besproken. Een derde workshop behandelde de tegenstanders van de campagne en het verbod, en een vierde workshop ging in op de technische vragen. Vooral deze technische aspecten riepen veel vragen op bij de deelnemers. Onder leiding van Noel Sharkey (roboticist en ICRAC) en Richard Moyes (Article 36) werden de deelnemers meegenomen in de wondere wereld van de techniek. Want hoe ver is de techniek als het gaat om ontwikkeling van killer robots? En wat kunnen deze killer robots dan allemaal? Wat deze campagne anders maakt dan vele andere (zoals de campagne tegen het gebruik van landmijnen) is dat killer robots – gelukkig – nog niet bestaan. We zien wel vele voorlopers, zoals de automatische afweersystemen Iron Dome en Harpy uit Israël, maar het kan allemaal nog veel gevaarlijker en dodelijker. Waar de techniek op dit moment staat en waar zij zal uitkomen, blijft giswerk, maar één ding weten we in ieder geval zeker over killer robots: zij zijn zelfstandig in staat te beslissen over leven en dood. En dat willen we niet.
Pratende robot
Over het doel van deze internationale campagne bestaat geen twijfel. Alle deelnemers aan de conferentie zijn het erover eens dat killer robots een halt toegeroepen moeten worden. Als afsluiter van de dag was er nog een zeer bijzondere gast die, ondanks zijn tinnen uitstraling, toch zeer hartelijk welkom werd geheten. David Wreckem, de pratende robot van de campagne, maakt duidelijk dat niet alle robots slecht zijn. Met teksten als “Ban Killer Robots” en “I am a friendly robot, don’t arm me”, stal David de harten van menig deelnemer. Samen met David en de vele enthousiaste en toegewijde ngo’s is vandaag de campagne officieel gelanceerd.