“Het is belangrijker een kaars op te steken dan de duisternis te vervloeken.” Met die woorden reageren Israëlische en Palestijnse medewerkers die samenwerken in vredesopbouw op de recente geweldsuitbarstingen. Ze wijzen de wraakacties af en wijzen erop dat de geweldsspiraal doorbroken moet worden.
Een golf van woede en haat sleept beide volken mee naar een situatie waarin de ander niet meer als mens wordt gezien en waarin iedere redelijkheid verloren lijkt te gaan. Premier Netanyahu en andere Israëlische politici hebben – vanaf het moment dat de ontvoering van de Joodse tieners bekend werd -de Israëlische bevolking verbaal aangevoerd in haat en wraak. Recht leek vervangen te worden door wraak.
Van die wraak zien we in de Nederlandse media slechts een topje van de ijsberg; de rouw en woede rond de ontvoering en moord op de drie Israëlische jongens, de ontvoering en levend verbranden van een Palestijnse jongen uit Oost-Jeruzalem en de beelden van de beestachtige wijze waarop Israëlische soldaten zijn 15 jarige neef slaan en schoppen, zelfs nog nadat hij bewusteloos is geraakt. We zien en horen iets over de beschietingen over en weer tussen de Gazastrook en Zuid-Israël waar zondagnacht (7 juli 2014) negen doden vielen.
Wat zien en horen we niet?
Wat we niet zien zijn de talloze ´price tagging´ acties. Dat is willekeurig geweld van Israëlische kolonisten tegen hun Palestijnse ´buren´. Wat we ook niet zien zijn de talloze demonstraties in Israël waarbij wordt opgeroepen tot ´dood aan de Arabieren´, de aanvallen van Palestijnse Israëliërs op Joodse Israëliërs en vice versa, de harde gevechten in Jeruzalem, vooral in de wijk Shufat, tussen voornamelijk Palestijnse jongeren en de Israëlische politie waarbij talloze gewonden vallen. Waar we nauwelijks iets van weten is de manier waarop het Israëlische leger heeft huisgehouden tijdens de zoektocht naar de drie ontvoerde tieners. Wat we ook niet zien is de Israëlische demonstratie tegen dit geweld. En al is deze demonstatie zoveel kleiner in aantal dan de demonstraties van degenen die oproepen tot haat en wraak, het is belangrijk dat we ook deze kant horen en steunen.
Wat ging eraan vooraf?
Een reeks aan gebeurtenissen ging vooraf aan de geweldsuitbarsting die nu over en weer plaatsvindt. In Jeruzalem begon het al bij de aanleg van een weg die dwars door de Palestijnse wijk Shufat loopt, de wijk waaruit ook de 15 jarige vermoorde Mohammad afkomstig is. Die weg gaat naar een settlement van Joodse kolonisten in Oost-Jerusalem. Hierdoor voelen de Palestijnse inwoners zich bedreigd omdat de kolonisten zo rechtstreeks toegang krijgen tot hun huizen. Al een paar weken voor de ontvoering van de drie Israëlische tieners schoot de politie twee Palestijnse tieners dood. Later bleek dat ze niet hadden gedemonstreerd, geen confrontatie hadden gezocht en dat ze ongewapend waren. Ze waren op het verkeerde moment op de verkeerde plek.
De huiszoekingen die Palestijnen vooral in de zuidelijke Westbank ondergingen tijdens de zoektocht naar de daders van de ontvoering van de Israëlische tieners, gingen met heel veel geweld gepaard. De inwoners werden tijdens de huiszoeking geboeid en opgesloten soms zelfs in de wc van hun huis. Huishoudelijke spullen werden opzettelijk vernield, kostbare olijfolie werd op de grond uitgegoten.
Een woordvoerder van een Palestijnse partnerorganisatie van PAX noemt de manier waarop de huidige Israëlische regering de nederzettingenpolitiek voert een systeem van ‘etnische zuivering’. Door voortdurend geweld en maatregelen die het economisch bestaan onmogelijk maken, worden Palestijnen gedwongen hun huizen en bedrijven in de Palestijnse gebieden die door Israel worden gecontroleerd (C-gebieden en Oost-Jeruzalem) op te geven en weg te trekken naar gebieden onder controle van de Palestijnse Autoriteit. Daarna wordt hun grond in beslag genomen en gebruikt voor verdere uitbreiding van nederzettingen of als militair gebied. De angst zit diep en de voortdurende uitbreiding van de nederzettingen vormt steeds meer een directe bedreiging voor elke individuele Palestijn. Volgens de woordvoerder gebruikt de Israëlische regering de zaak van de ontvoering om de hele Westoever opnieuw te bezetten omdat ze een nieuwe veiligheidsmuur willen bouwen in de Jordaanvallei langs de grens met Jordanië
Doorgaan met vredeswerk, juist nu
Onze Palestijnse partnerorganisatie gaat door met vredesopbouw en blijft samen werken met Israëlische organisaties. En gelukkig zijn er genoeg Palestijnen te vinden die mee willen blijven doen met ontmoetingen en geweldloos politiek verzet. Een nichtje van een van de twee eerder doodgeschoten Palestijnse tieners blijft zich inzetten voor gezamenlijke activiteiten met Israëlische jongeren. Zij laat zich niet verblinden door haat.
Ook een Israëlische woordvoerder van een Israëlisch/Arabische partnerorganisatie van PAX roept op om juist nu door te gaan met het gezamenlijke vredeswerk. De beide coördinatoren schrijven: “We zullen doorgaan met ons vredeswerk, want er is geen andere weg dan vrede.”
En tot slot; de oom van de vermoorde Naftali (16) en de vader van de vermoorde Mohammad (15) hebben telefonisch contact met elkaar gehad om elkaar wederzijds te troosten en te laten weten dat zij geweld tegen onschuldige burgers afwijzen. Zij tonen zich daarmee in al hun verdriet wijzer dan sommige Israëlische leiders en sommige Hamas leiders die aanvankelijk vooral de haat wederzijds opstookten.
