Israël en Hamas zijn het eens geworden over de eerste fase van een vredesplan voor Gaza. Het akkoord, waar nog allerlei onduidelijkheden over bestaan, betekent onder meer dat de dagelijkse bombardementen op Gaza, die vooral veel burgers doden, stoppen en hulp weer wordt toegelaten tot de kuststrook. Ook worden gijzelaars en gevangenen vrijgelaten.
Dit is goed nieuws. Het betekent een einde aan de genocide – meer dan 67.000 Palestijnen zijn gedood en zowat elk gebouw is verwoest. Mensen in Gaza snakken naar een einde aan het geweld. Maar dit is nog geen vrede. Cruciaal is dat ook volgende stappen gezet worden om te komen tot een duurzaam staakt-het-vuren en vrede. Hiervoor is meer nodig dan dit akkoord biedt.
Zo moet Israël zich volledig terugtrekken uit Gaza en humanitaire hulp onbelemmerd toelaten tot heel het gebied. Dit zou niet afhankelijk moeten worden gemaakt van welke overeenkomst dan ook, want dit zijn verplichtingen onder het internationaal recht. Ook is het noodzakelijk dat de grondoorzaken aangepakt worden, waaronder apartheid en de Israëlische bezetting van de Westelijke Jordaanoever. Hiervoor is meer druk op de Israëlische regering nodig, ook door Nederland.
Het zojuist gesloten akkoord is onderdeel van het eerder gepresenteerde twintigpuntenplan van de Amerikaanse president Trump. Dit plan kent positieve aspecten, zoals het staakt-het-vuren, maar is op allerlei manieren ook ronduit problematisch. Het is in feite een koloniaal plan, waar Palestijnen weinig over te zeggen hebben. Een vredesplan behoeft betrokkenheid van álle partijen. Ook speelt Palestijnse zelfbeschikking geen enkele rol. Het plan komt bovendien onder leiding te staan van Amerikaanse president Trump en Britse oud-premier Blair. Aan de basis van een vredesplan horen eigenaarschap, inclusiviteit, waarheidsvinding en gerechtigheid te staan. Slachtoffers dienen centraal te staan. Dit ontbreekt volledig in het plan. Het is in feite een capitulatie aan Israël waarbij garanties voor veiligheid en rechtvaardigheid voor Palestijnen ontbreekt.
Tot slot heeft Israël al eerder een staakt-het-vuren beëindigd, in januari dit jaar, waarna het de aanval op Gaza in alle hevigheid voortzette. Stevige druk op Israël, waaronder ten minste een volledig wapenembargo en economische sancties, zullen daarom ook nodig zijn om het land te dwingen zich nu wel aan het akkoord te houden en daarna verdergaande stappen te zetten. Nederland, trek nu eindelijk de rode lijn en draag bij aan duurzame vrede.
