Het leven bestaat uit contrasten. Zeker in november. We moeten wennen aan het donker. We hunkeren naar lichtpuntjes. We vieren: Sint Maarten, Sinterklaas en Kerstmis. Tot mijn verrassing zag ik met Halloween groepjes kinderen in mijn buurt. Ook de kinderen van mijn Syrische vrienden gingen feestelijk verkleed langs de buren en kregen snoep. Hartverwarmend dat een voor Nederland nieuw volksfeest kan samenbinden.
Herdenken
Halloween voorziet in onze behoefte om te griezelen en om saamhorigheid te creëren. We willen onze diepste angsten wegbluffen. De angst voor het donker, het einde, de dood.
Als katholieken herdenken we op 2 November met Allerzielen onze dierbare overledenen en voelen ons met hen verbonden in licht en gebed.
De Koninklijke marechaussee, waar ik als aalmoezenier werk, viert rond deze datum haar verjaardag en tegelijkertijd herdenken we onze overleden collega’s. Vieren en herdenken gaan in het leven hand in hand.
Einde Eerste Wereldoorlog
Tijdens deze herdenking mocht ik spreken en naast de collega’s die we kort geleden zijn verloren, wilde ik stil staan bij de militairen die eerder zijn gesneuveld; tijdens de Eerste Wereldoorlog. Want we herdenken 11 november dat het 100 jaar geleden is dat er een einde kwam aan the Great War.
Ik vind het belangrijk dat we met aandacht denken aan de mensen die zich toen en nu inzetten voor vrede en veiligheid. In Nederland en daar buiten. Vredeswerkers en militairen. In het bijzonder aan hen die hun vredesboodschap hebben moeten betalen met de hoogste prijs: het leven.
Afgelopen september was ik met mensen van PAX in België voor een internationale conferentie. Tijdens deze bijeenkomst praatten vredeswerkers met diverse achtergronden over vraagstukken van vrede en ontwapening. We bezochten Ieper waar tussen 1914 en 1918 zwaar is gevochten. Nog dagelijks worden overledenen herdacht en geëerd met het spelen van ‘The Last Post’.
Klaproos
Het symbool van de Eerste Wereldoorlog is de klaproos. De klaprozen stonden waar de soldaten een bloedige strijd hadden geleverd. Onvermoeibaar bloeiend op slechte grond brachten zij een boodschap van liefde en hoop. Dat er vrede is na oorlog. Dat er leven mogelijk is na dood en geweld. De klaproos bloeit op vruchteloze plekken; waar de aarde is omgewoeld, langs de weg of een bouwplaats. Zij lijkt te kunnen groeien zonder water of vaste grond onder de voeten.
De klaproos is als ons vredeswerk. Het is haar kracht te groeien daar waar zij nodig is. Waar het leven hard is, droog en zonder energie. Sterk maar ook zo kwetsbaar en vergankelijk. Want ze verwelkt al als je er naar wijst. Zij laat ons zien dat liefde zich verspreidt met de wind. Dat er een toekomst gezaaid kan worden in uitgeputte grond. Dat hoop op toekomst overleeft. Dwars door alles heen.
Samen op weg gaan
Ons vredeswerk is, hoe divers we ook zijn: samen op weg gaan. Want samen zijn we niet bang in het donker. Gaan er deuren open. Hard geklopt zacht geklopt. Klaprozengeur en maneschijn door de bomen. Vol verwachting klopt ons hart.
Sanneke Brouwers is lid van de Pax Christi Ledenraad