“Is er nog iemand over die ons niet bombardeert? De hele wereld bombardeert ons al”. Dat geluid hoort vredesorganisatie PAX van diverse Syrische groepen. Zowel felle tegenstanders van President Assad als tegenstanders van ISIS zeggen niet blij te zijn met de bombardementen op hun land.
“Vrede komt niet uit de lucht vallen”, zegt Jan Gruiters, algemeen directeur van PAX. Hij pleit ervoor alle prioriteit te geven aan de nog broze vredesonderhandelingen over een politieke oplossing voor de oorlog in Syrië. “Wie nu prioriteit geeft aan de bestrijding van ISIS laat op een fatale wijze de bredere dynamiek die ISIS versterkt ongemoeid”, aldus Gruiters.
Onbegrip
De vredesorganisatie werkt als sinds 2003 in Syrië en heeft een lange staat van dienst opgebouwd met maatschappelijke organisaties in Syrië. “Het is voor de Syrische oppositie onmogelijk om in Genève compromissen te sluiten terwijl de bevolking wordt weggebombardeerd en uitgehongerd. De bevolking begrijpt niet waarom de internationale coalitie wel Raqqa bombardeert maar geen voedsel dropt en het oorlogsgeweld tegen burgers ongemoeid laat. Dat leidt tot onbegrip. Het ondermijnt het vertrouwen in het vredesproces in Genève dat vrijdag gaat beginnen. En het versterkt de rekrutering van ISIS.”
Bombardementen, en de burgerslachtoffers die daarbij onvermijdelijk zullen vallen, drijven soennitische gemeenschappen juist in de armen van ISIS. Gruiters: “We moeten in Genève het vertrouwen winnen van de soennitische gemeenschappen die ISIS steunen. Zodra deze gemeenschappen beseffen dat hun veiligheid beter verzekerd is bij een nieuwe regering zal ISIS imploderen. De kortste route naar Raqqa loopt via Genève.”
Vredesopbouw
Het zou volgens PAX verstandiger zijn als Nederland als voorzitter van de EU een operationeel plan ontwikkelt voor voedseldroppings op belegerde steden. De humanitaire tak van de VN stelt dat alle opties op tafel moeten liggen. Droppings kunnen niet alleen de humanitaire nood enigszins verlichten maar vormen ook een krachtig politiek signaal aan de Syrische bevolking. Daarnaast pleit de vredesorganisatie al lang voor de ontwikkeling van een robuust plan voor lokaal bestuur en vredesopbouw voor de gebieden die op ISIS veroverd worden. Omdat dit plan er niet is, breekt er in gebieden die op ISIS veroverd zijn nieuw sektarisch geweld uit. Daarom zou de internationale gemeenschap de mogelijkheden voor een monitoring missie moeten verkennen, waardoor het sektarisch geweld in de op ISIS veroverde gebieden bijtijds kan worden getemperd.
Lees ook de blog van Jan Gruiters: Bombarderen van bermbommen: verkeerde prioriteit
In de policy brief Waarom ISIS bombarderen onverstandig is en bescherming van burgers de inzet zou moeten zijn zet PAX de argumenten tegen bombarderen op een rij en doet enkele praktische suggesties die Nederland kan onderzoeken en/of moet nemen om burgers te beschermen.
Lees ook: Honger wordt nog steeds gebruikt als wapen, meer dan een miljoen Syriërs leven onder belegering