PAX, Comité Stop Wapenhandel en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) zijn bij de rechter in beroep gegaan om een wapenlevering aan Egypte aan te vechten. De rechter beslist 15 augustus tijdens het beroep of hij vindt dat de drie organisaties genoeg belang hebben bij de zaak en dus ontvankelijk zijn.
“Eerder werd besloten dat wij niet ontvankelijk zijn, maar als onze organisaties niet kunnen opkomen tegen wapenhandel, dan zou niemand dat kunnen”, stelt advocaat Jelle Klaas van het PILP-NJCM. “Daarom gaan we in beroep en willen we dat de rechter hier een uitspraak over doet.” De rechter bekijkt ook of hij vindt dat er genoeg aanleiding is om de levering van de wapens tegen te houden totdat de zaak is afgerond.
De drie NGO’s menen dat de Nederlandse staat het militair materieel niet zou moeten leveren aan Egypte, omdat bekend is dat daar ernstige mensenrechtenschendingen plaatsvinden. De order heeft een waarde van meer dan 34 miljoen euro.
Blokkade van Jemen
Het is bekend dat er grove mensenrechtenschendingen plaatsvinden in Egypte, maar volgens de staat speelt dat geen rol, omdat het militair materieel aan de marine worden geleverd. “Wij vinden dat bijzonder”, stelt programmaleider Security and Disarmament Frank Slijper van PAX, “want de Egyptische marine is betrokken bij de maritieme blokkade van Jemen en er zijn berichten dat zij op vluchtelingenboten heeft geschoten.”
“Het risico dat deze Nederlandse wapens bijdragen aan heel verkeerde dingen, vinden wij te groot”, vult Klaas aan.
Mensenrechtentoets
Het is de eerste keer dat maatschappelijke organisaties via de rechter proberen wapenhandel aan te vechten. Volgens hen heeft de staat onvoldoende rekening gehouden met de mensenrechtentoets die hij moet toepassen voordat een wapenhandelvergunning kan worden verstrekt. “Als je kijkt naar de situatie in Egypte en de betrokkenheid van dit land bij het conflict in Jemen, dan begrijpen we niet hoe de Nederlandse staat die toets heeft uitgevoerd en toch heeft besloten dat er geen risico bestaat dat deze wapens worden gebruikt om mensenrechten te schenden.”
Precedent scheppen
Nederland is een van de grootste wapenexporteurs ter wereld en organisaties zoals Stop Wapenhandel en PAX zetten zich al jaren in voor een strikt wapenexportbeleid. Omdat het de eerste keer is dat organisaties dit via een juridische weg proberen, kan dit een belangrijk precedent scheppen in Nederland en het buitenland om via de rechter wapenleveringen aan te vechten.
Lees ook: Beslissing beroep wapendeal uitgesteld
Zie ook de Kamerbrief vergunning Egypte
Zie ook het dossier over deze zaak op de PILP-site
Meer over wapenhandel op paxvoorvrede.nl
