Samen met het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NJCM) en Stop Wapenhandel is PAX in beroep gegaan tegen de verstrekking van een wapenexportvergunning door de Nederlandse regering.
Volgens de organisaties had de vergunning niet verleend mogen worden. De regering heeft namelijk niet of onvoldoende naar de mensenrechten gekeken en de vergunning gaat voorbij aan de betrokkenheid van Egypte bij de oorlog in Jemen. Het beroep wordt 15 augustus behandeld. Niet eerder vochten maatschappelijke organisaties een wapenexportvergunning langs deze juridische weg aan.
De vergunning is voor militair materieel voor de Egyptische marine. De order heeft een waarde van meer dan 34 miljoen euro. De regering geeft in een brief aan de Tweede Kamer aan dat in Egypte weliswaar ‘ernstige mensenrechtenschendingen’ plaatsvinden, maar dat die geen verband houden met het uit te voeren militair materieel. Dit omdat de wapens aan de marine, en niet aan het leger worden geleverd. Daarmee lijkt de regering geen rekening gehouden te hebben met de blokkade van Jemen, waar de Egyptische marine aan deelneemt, en met berichten dat de Egyptische marine op vluchtelingenboten heeft geschoten.
Schendingen oorlogsrecht
Nederland is verplicht om vergunningen voor wapenexport te toetsen aan mensenrechten en aan internationale verdragen. Het NJCM meent dat de regering de mensenrechtentoetsen bij deze vergunning niet, of niet goed, heeft toegepast. Ook denkt het NJCM dat de regering de feiten, met name rond de situatie in Jemen, onvoldoende of niet heeft meegewogen.
PAX en Stop Wapenhandel vinden dat de verleende wapenvergunning slecht is voor de vrede en de situatie in het Midden Oosten. Frank Slijper van PAX: “Egypte levert grondtroepen en marineschepen voor de door Saoedi-Arabië geleide militaire operaties in Jemen. Door de maritieme blokkade is de humanitaire situatie in Jemen drastisch verslechterd en wordt gesproken van schendingen van het oorlogsrecht.” Wendela de Vries van Stop Wapenhandel: “Bij het afgeven van exportvergunningen dient de regering de verhouding tussen sociale en militaire uitgaven in een land in ogenschouw te nemen. Dat lijkt hier helemaal niet gebeurd te zijn.”
Ontvankelijkheid
Het eerdere bezwaar dat de drie organisaties indienden, werd niet ontvankelijk verklaard. De regering meent dat de organisaties geen belang hebben bij deze bestuursrechtprocedure. PAX en Stop Wapenhandel werden eerder echter niet ontvankelijk verklaard door de civiele rechter omdat ze bij de bestuursrechter moeten zijn. Nu wil de regering die weg dus ook afsluiten.
Advocaat Jelle Klaas van PILP-NJCM: “Als organisaties als het NJCM, PAX en Stop Wapenhandel geen bezwaar tegen een dergelijke vergunning kunnen aantekenen, dan kan niemand dat doen.”
De organisaties vinden dat het mogelijk moet zijn een juridische discussie aan te gaan wanneer de Nederlandse staat besluit dat wapens geleverd mogen worden en de mensenrechten in het geding zijn. Daarom tekenen zij vandaag beroep aan en vragen ze om een voorlopige voorziening bij de rechtbank om de vergunning te schorsen en zo de levering van de wapens te bevriezen totdat er een besluit genomen is over de ontvankelijkheid.
Zie ook het dossier Wapenhandel export en mensenrechten van PILP-NJCM
Meer over wapenhandel op paxvoorvrede.nl
