Oxfam Novib, PAX en The Rights Forum starten opnieuw een kortgeding tegen de Nederlandse Staat. We zien namelijk dat de staat de eerdere uitspraak niet correct uitvoert door niet iedere uit- en doorvoer van F-35 onderdelen met mogelijke eindbestemming Israël te staken. Onze pogingen om de regering tot helderheid en volledige naleving te bewegen, blijven helaas zonder resultaat.
Het gerechtshof in Den Haag besliste op 12 februari 2024 dat Nederland moet stoppen met de door– en uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël. Het Hof oordeelde dat er een duidelijk risico bestaat dat met de F-35-gevechtsvliegtuigen van Israël ernstige schendingen van het humanitaire oorlogsrecht worden gepleegd in Gaza. De regering heeft sindsdien de verantwoordelijkheid om iedere export waarvoor dit risico bestaat, te doen stoppen.
Bugerdoden door F-35 bombardementen
Dat we opnieuw de gang naar de rechter maken is helaas onvermijdelijk. ‘Dagelijks sterven kinderen en burgers in Gaza door bombardementen. Daarbij wordt ook de F-35 ingezet,’ zegt PAX-directeur Rolien Sasse, ‘Het is onaanvaardbaar dat de Staat ondanks het glasheldere arrest van het gerechtshof niet alle leveringen van F-35 onderdelen met eindbestemming Israël tegenhoudt. Wij betreuren het dat we opnieuw naar de rechter moeten om te zorgen dat de Staat het arrest volledig uitvoert.’
Iedere F-35 begint in Nederland
Het European Regional Warehouse in Woensdrecht is verantwoordelijk voor de distributie van F-35-onderdelen naar afnemers in Europa en Israël. Nederlandse bedrijven, waaronder Fokker, maken onderdelen die geleverd worden aan Amerikaanse bedrijven voor de bouw van de F-35. ‘Israëlische F-35’s worden in de VS gebouwd met Nederlandse onderdelen, legt Liesbeth Zegveld, advocaat namens de drie organisaties, uit: ‘Iedere F-35 begint in Hoogeveen, bij Fokker. Dat mag niet en de Staat weet dat. Daarom vragen we de rechtbank een dwangsom op te leggen aan de Staat zodat het iedere export van F-35 onderdelen met eindbestemming Israël daadwerkelijk stopt.’
Oxfam Novib, The Rights Forum en PAX hebben de regering meermalig om opheldering gevraagd, maar we hebben uiteindelijk alleen een afschrift van een Kamerbrief ontvangen. Daarin wordt een duidelijk beperktere uitleg van het arrest gehanteerd. Op vragen over de eindbestemming van in Nederland geproduceerde onderdelen voor F-35’s hebben we geen antwoorden gekregen.
Steun onze rechtszaak
Om deze rechtszaak te financieren zijn wij gezamenlijk met Oxfam Novib en The Rights Forum een specifieke crowdfunding gestart die alleen voor dit doel zal worden gebruikt. Omdat de proceskosten door het hoger beroep zijn opgelopen, de Staat heeft aangekondigd in cassatie te gaan en ook nog een extra kort geding nodig is, zijn donaties nog steeds zeer welkom.