PAX verwelkomt de in het regeerakkoord voorgenomen investeringen in ontwikkelingssamenwerking en diplomatie. Wat ontbreekt, is een focus op burgerbescherming. Jan Gruiters, algemeen directeur van PAX: “Het is onvoldoende duidelijk hoe de nieuwe regering wil bijdragen aan de human security van burgers in de ring rondom Europa.”
PAX vindt het belangrijk dat Defensie versterkt wordt, maar dan wel met bescherming van burgers als belangrijkste doel. Een duidelijke visie op wat de inzet van Defensie moet zijn, ontbreekt nog terwijl er al wel geld beschikbaar is voor nog onbekende vervanging en vernieuwing van defensiematerieel. Jan Gruiters: “De investeringen in militair materieel moet volgen uit duidelijke doelstellingen. Die worden nog niet helder in het vandaag gepresenteerde akkoord.”
Kernwapens
Het is goed dat Nederland zich wil inzetten voor een kernwapenvrijwereld. Concrete stappen in de richting van ondertekening van het VN Verdrag dat kernwapens verbiedt, ontbreken echter nog in het regeerakkoord. De NAVO-verplichtingen hoeven ondertekening van het verdrag dat kernwapens verbiedt niet in de weg te staan. Jan Gruiters: “De regering gaat nu voorbij aan de oproep die klonk bij de toekenning van de Nobelprijs voor de Vrede aan ICAN afgelopen vrijdag: namelijk dat het verdrag dat kernwapens verbiedt, kan bijdragen aan het uitbannen van alle kernwapens.”
Burgerbescherming centraal
De nieuwe regering is voorstander van een realistisch buitenlandbeleid dat de Nederlandse belangen én de internationale rechtsorde dient. Het buitenlandbeleid moet echter niet langer gegijzeld worden door een debat tussen voor- en tegenstanders van reaalpolitiek. Een doeltreffend buitenlandbeleid, dat gericht is op duurzame vrede en veiligheid, stelt human security meer centraal; iets dat ook de WRR eerder dit jaar adviseerde.
De nieuwe regeringen zegt de grondoorzaken van onopgeloste conflicten, migratie en terrorisme te willen aanpakken. Maar een flink deel van het nieuwe buitenlandbeleid is gericht op het actuele welbevinden van eigen bevolking en eigen economie. Dat leidt tot een beleid dat vooral gericht is bestrijding van symptomen en niet op de aanpak van oorzaken van conflicten.
Vluchtelingen
Dit laatste komt vooral sterk naar voren in de vele maatregelen die enkel gericht zijn op het tegenhouden van migratie en vluchtelingen. Deze maatregelen dreigen de rechten en de veiligheid van migranten en vluchtelingen te ondergraven, iets dat onafhankelijke monitoring en waar nodig bijstelling vergt. Zorgelijk daarbij is dat de regering het Vluchtelingenverdrag wil aanpassen. Dit verdrag, dat de universele mensenrechten van vluchtelingen beschermt, zou juist nu moeten worden nageleefd.
Veranderkracht van burgers
PAX verwelkomt de samenwerking met maatschappelijke organisaties die de regering wil voortzetten vanwege specifieke expertise en bereid. De complexe problemen van onopgeloste conflicten, uitsluiting en marginalisering van mensen in landen rondom Europa doen niet alleen een beroep op staten maar ook en steeds meer op de veranderkracht van burgers. Daarbij is ook van belang dat Nederland zich wil inzetten voor universele mensenrechten, want elke mens heeft recht op een menswaardig bestaan.
