Van 13 tot 17 november was PAX bij de VN in Geneve voor de besprekingen over autonome wapens, ook wel killer robots genoemd.
In deze week hebben Brazilië, Irak en Oeganda opgeroepen tot een verbod op deze wapens, waarmee er nu in totaal 22 landen zijn die pleiten voor een internationaal verdrag tegen autonome wapens. Daarnaast, heeft een meerderheid van de staten aanwezig in Geneve zich uitgesproken voor het behoud van menselijke controle over het gebruik van geweld. Ook hebben meer dan 100 staten, verenigd in de zogeheten Non-Aligned Movement, opgeroepen in een statement tot een juridisch bindend instrument voor deze wapensystemen.
Vertraging
Dit zijn belangrijke ontwikkelingen, maar er zijn ook een aantal staten, waaronder de VS en Rusland, die zeggen dat het te vroeg is om te beginnen aan onderhandelingen voor een juridisch instrument. Dit is niet onbelangrijk aangezien binnen de Convention on Certain Conventional Weapons (CCW, het VN-orgaan dat bepaalde wapenen reguleert) beslissingen in consensus worden genomen en deze landen dus vooruitgang kunnen blokkeren.
Mens moeten controle behouden
Miriam Struyk, programmaleider killer robots bij PAX, maakte een statement tijdens de besprekingen, waarin ze staten opriep om concrete stappen te maken en duidelijk te maken “waar ze de grens trekken in de toenemende autonomie van wapensystemen, en besluiten over welke beslissingen en acties er menselijke controle moet zijn om deze wapensystemen juridisch en ethisch acceptabel te laten zijn.” Voor PAX en vele anderen betekent dit dat er betekenisvolle menselijke controle moet zijn over het selecteren een aanvallen van individuele doelen.
Daarnaast presenteerde PAX 2 rapporten in Geneve. Het rapport ‘Where to draw the line’ laat zien dat de wapensystemen van morgen steeds meer autonome eigenschappen hebben. In het rapport ‘Keeping control’ geeft PAX een overzicht van de standpunten van Europese staten met betrekking tot autonome wapens.
Volgend jaar
De landen die deelnamen aan de discussies deze week formuleerden enkele aanbevelingen hoe ze in 2018 dit onderwerp verder willen bespreken. Over deze aanbevelingen zal vrijdag 24 november bij de jaarlijkse bijeenkomst van de CCW worden besloten. Het lijkt erop dat er overeenstemming is dat de besprekingen volgend jaar 10 dagen moeten duren en dat de rol van de mens bij de beslissing voor het gebruik van geweld een centraal element van de discussie zal vormen.
PAX roept landen op om in 2018 een meer actiegerichte benadering te hebben en duidelijk te maken waar ze de grens trekken in toenemende autonomie van wapensystemen en hoe we betekenisvolle menselijke controle kunnen behouden. De discussies in 2018 moeten de weg vrij maken voor het begin van onderhandelingen voor een juridisch instrument in 2019, dat wapensystemen zonder betekenisvolle menselijke controle over het selecteren en aanvallen van doelen verbiedt.
PAX zal volgende week weer bij de VN aanwezig zijn om te lobbyen voor een zo sterk mogelijk mandaat voor 2018.
