Verslagenheid, verwarring en verschrikking waren de grote gevoelens gisteren. Bij anderen was er een gretige vreugde te bespeuren. Maar zoals Barack Obama zei, ook vandaag ging de zon weer op. Zo gaan wij ook weer verder. Verder op onze zoektocht naar een vreedzame samenleving, zoekend naar nieuwe wegen aan de hand van de tekenen van deze tijd.
Die tekenen zijn soms onbegrijpelijk en vervreemdend. We horen de woorden wel, maar ze komen niet bij ons binnen. Wat is de vraag onder de schreeuw, de roep, de verwensing of de proteststem? Misschien is het een schreeuw om aandacht, om verbinding. Is het juist ‘ik wil er ook bij horen’?
We zullen dus beter of anders moeten luisteren. PAX blijft dat ook proberen, luisteren naar en zich verbinden met geluiden die we niet kennen. Niet alleen in het buitenland maar ook in Nederland. Via haar lokale vredesambassades door heel Nederland en vandaag bijvoorbeeld met street artists die in Amsterdam grafitti gebruiken om zich uit te drukken. Grafitti is bij uitstek een kunstvorm die bij onderdrukking en conflict boven komt drijven. Rebels, onafhankelijk en vaak met rauwe humor.
Het is wrang dat in Amerika, zoveel mensen die het zelf beter willen hebben, moeten kiezen tussen twee mensen of machtsblokken met zoveel geld. Ik lees de uitslag van de verkiezing als een stem van frustratie, voor iets anders, voor verandering. Deze uitslag verstoort de status quo, ook onze status quo.
Want zijn wij zelf ook niet deel van een welvarende elite in Nederland, Europa in de wereld die andere buiten sluit van wat wij hebben?
Ik hoorde een Nederlandse politicus onlangs zeggen: “Mensen moeten begrijpen dat populisme en simplisme geen oplossingen bieden maar dat politiek complex is.” Alsof de mensen niet goed geluisterd hebben en het niet begrijpen.
Natuurlijk begrijpen de meeste mensen dat wel maar ze ervaren het als een excuus van de elite om de status quo in stand te houden. Ze demonstreren met hun stem dat als die elite niet beweegt, zij de beweging wel forceren.
Wij moeten ons dus juist nu niet laten afschrikken door geluiden die vervreemdend lijken, maar beter luisteren. Ze omarmen, de dialoog aangaan en met hen die ons vreemd lijken en ontdekken wat ons verbindt.
Daarvoor zullen wij dus uit onze eigen veilige bubbel moeten komen, niet alleen om te luisteren maar ook om te handelen. We zullen dus moeten delen en ervaren dat we daarmee niets verliezen maar er wat mee winnen. Een toekomst waar de angst ons niet regeert maar het geloof in de ander ons vreedzaam doet samenleven. Die toekomst is niet om van te dromen maar vraagt om durf daar vandaag iets voor te doen.
Freek Landmeter, directeur PAX
