In welke gevangenis zal Radovan Karadzic tot aan zijn dood verblijven? We horen het binnenkort. Een aantal weken terug werd Karadzic, in hoger beroep, tot levenslang veroordeeld door het Joegoslaviëtribunaal. Bezwaar is niet mogelijk. Praktisch gezien stelt deze verhoogde straf niet veel voor. Maar voor de overlevenden en nabestaanden van Srebrenica is het enorm belangrijk. Tientallen van hen zijn naar Den Haag gekomen voor de uitspraak.
Vanaf de publieke tribune klinkt op het moment dat de levenslange straf wordt uitgesproken applaus en gejuich. Het was vooral opluchting die loskwam, want er is geen enkele gerechtigheid die tevreden stemt als je geliefden zijn vermoord. Op de tribune zit ook Mejra Djogaz, samen met anderen die op uitnodiging van PAX de zitting bijwonen. Ze is overlevende van Srebrenica en heeft in juli 1995 twee zoontjes, haar man en vader verloren. Ze heeft heel lang op dit vonnis gewacht, in eenzaamheid, met verdriet en enorme pijn. Opgelucht, niet tevreden.
Wat ze altijd al wisten
De belangstelling voor de uitspraak is groot, de publieke tribune vol. In een zaaltje volg ik de gang van zaken via een videoscherm, samen met overlevenden die niet meer op de tribune passen. Na afloop ga ik met ze mee richting Schiphol. Ze zullen terugreizen met een bevestiging van wat ze altijd al wisten: Karadzic is direct verantwoordelijk voor de massamoord in Srebrenica. Bosnische Serviërs vermoordden achtduizend Bosnische moslims, de grootste slachtpartij in Europa sinds de Tweede Wereldoorlog. Drie jaar geleden kreeg Karadzic een celstraf van veertig jaar voor de genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid. Het hof stelt nu dat levenslang beter past bij de omvang en het karakter van wat er is gebeurd. De feiten zijn opnieuw bevestigd en de strafmaat is aangepast. Wat wel jammer is: dat het twintig jaar heeft geduurd voor deze uitspraak er is. De uitwerking was groter geweest als het recht sneller was toegepast.
Herstel van relaties
Bij PAX hopen we dat deze uitspraak ook bij de Bosnische-Serviërs er toe zal leiden dat de feiten geaccepteerd worden. En dat de verschillende etnische groepen in Bosnië-Herzegovina kunnen werken aan herstel van onderlinge relaties. PAX steunt hen daar in.