Dialoog tussen de verschillende partijen, met deelname van de kerken, en het verbeteren van de interactie tussen overheid en burger zijn twee belangrijke ingrediënten voor het werken aan een oplossing van het conflict in Oekraïne. PAX medewerkers waren er in september voor een tweede verkenningsreis, waarbij ze indringende gesprekken voerden met verschillende mensen, van overtuigd Oekraïnse nationalisten tot pro-Russische burgers.
‘Kerken spelen een belangrijke rol in elke poging tot verzoening in Oekraïne, hoewel ze verschillende kanten opwijzen, naar het Westen of naar Rusland,’ laat Edwin Ruigrok, stafmedewerker identiteit en kerkelijke relaties, vanuit Artemovsk weten. Hij noemt het voorbeeld van leden van een evangelische gemeente in Slavjansk, die in het begin van de oorlog mensen hebben geëvacueerd en nu tientallen mensen opvangen. Ondanks het feit dat hiervoor mensen van dezelfde kerk door rebellen zijn opgepakt, gemarteld en gedood.
Verdeeldheid
Cinta Depondt, programmaleider Oost-Europa en Eurazië: ‘Er leven over en weer vooroordelen en in het oostelijk deel van het land heerst veel verdeeldheid. Voorbeelden van wederopbouw kom je eerder tegen dan van dialoog tussen de verschillende partijen. Dat is kennelijk moeilijker. Maar we waren vooral verrast door de vele lokale initiatieven die we tijdens onze reis zagen.
Lokale initiatieven
Zo waren lokale activisten in Slavjansk bezig met het opzetten van een burgercommissie die het gemeentebudget gaat controleren. In Semionovka, een verwoest dorp, zagen we vrijwilligers die van de andere kant van het land waren gekomen om huizen te helpen herstellen. Ook in het westen leeft de oorlog zeer. In de stad Lviv houden kerkbestuurders en hoogleraren zich bezig met vraagstukken rond dialoog en verzoening.
‘We hebben ook met activisten, ambtenaren en wethouders gesproken, die een belangrijke rol zullen spelen in het opnieuw opbouwen van staat en samenleving,’ vertelt Depondt. ‘Als PAX onderzoeken we de mogelijkheden om hen hierbij te ondersteunen. Er is op dit moment veel dynamiek, veel enthousiasme en initiatief in Oekraïne.’
PAX komt later dit jaar met een pilotproject dat zich richt op dialoog of lokaal bestuur in Oekraïne.
