Ook al laait de strijd in Oekraïne de laatste tijd steeds weer op en lijkt vrede nog steeds niet binnen handbereik, veel mensen houden hoop en hebben energie om aan vrede te werken. PAX organiseerde van 21 tot en met 31 augustus een reis voor veertien Oekraïense jongeren uit alle delen van het land.
Tijdens de Youth Peace Tour reisden sociaal betrokken jongeren met verschillende ideologische en geografische achtergronden samen dwars door Oekraïne, om op die manier het besef te krijgen dat verandering bij henzelf kan beginnen, om naar elkaars verhalen te luisteren en samen plannen te maken die uitgevoerd kunnen worden na terugkomst.
Tijdens de reis bezochten ze een baptistengemeente in Izjoem in het oosten, een Grieks-katholiek klooster in Hoshiv, in het westen, en een Russisch-orthodoxe kerkgemeenschap vlakbij Kyiv, in het midden van Oekraïne. Aan de hand van bijeenkomsten met diverse gastsprekers, excursies door Kharkiv en Lviv, het bijwonen van de diverse diensten en kennismaking met bewoners en gemeenschappen, hebben de jongeren elf inspirerende en inhoudelijke dagen ervaren. De reis werd begeleid door PAX-medewerkers Cinta Depondt en Tilia Maas Geesteranus en door mede-facilitator Pavlo Kozeletskyi.
Alona (22 jaar, uit Zolotonosh, Cherkassy, studeert in Lublin (Polen)): “Aanvankelijk dacht ik dat we tijdens de reis veel vrijwilligerswerk zouden doen, maar het bleek meer om tolerantie en begrip te gaan. Ik ben blij om wat ik heb geleerd tijdens de reis, onder andere het concept van en kennis over het toepassen van geweldloze communicatie. Ik studeer nu in Polen, maar als ik klaar ben wil ik terugkomen naar Oekraïne en mij inzetten als advocaat. Er zijn veel mensen die juridische hulp nodig hebben, maar worden uitgebuit. Ik wil een ander geluid brengen. Daar zet ik me voor in.” |
Andrei (21 jaar, Zhytomir): “Over vijf of tien jaar hoop ik gelukkig te zijn. Maar ik hoop dan vooral een job in de psychologie te hebben en in een niche daarbinnen. Daar is minder concurrentie en kan je je ontwikkelen tot expert. De Tour helpt me om daarvoor nog meer gemotiveerd te raken. Thuis in Zhytomir merk ik niet zo veel van de oorlog, men leeft zijn dagelijkse leven. Een maand geleden was er wel oproer toen een soldaat terug kwam van het front. Hij hekelde de bevolking van de stad omdat ze niet betrokken zijn zoals in Lviv. Daar vecht men actief voor verandering, maar hier… |
Maria (16 jaar, Odessa): “Na de brand in Odessa in mei vorig jaar is de situatie sinds kort weer normaal. Het is zomer en men geniet. We zijn er sterker van geworden, voelen ons meer één gemeenschap. Voorheen voelde het overgrote deel van de Odessieten zich met Rusland verbonden, maar nu meer met Oekraïne. Niet zozeer met de overheid, maar met de bevolking. Elk weekend verzamelen mensen zich in het centrum om liederen te zingen en te dansen. Oude mensen die in de Sovjet-Unie zijn opgegroeid en samen met jonge mensen van de smartphone-generatie. |
Nadia (23 jaar, Marioepol): “In Marioepol [ongeveer 25km van het front] voel je de oorlog. Er zijn minder mensen op straat, er zijn binnenlandse vluchtelingen, winkels zijn gesloten. De bevolking is verdeeld: een deel steunt de terroristen [red.: rebellen] en/of Rusland, een ander deel steunt Oekraïne. Een deel van de mensen die voorheen de terroristen steunden zijn daar van terug gekomen en zijn nu neutraal. Maar ze komen daar niet openlijk voor uit, uit angst voor represailles. Ook mensen die de terroristen steunen zijn daar niet open over omdat ze vorige jaar maart de verkiezingen hebben verloren. |
Vika (22 jaar, uit Kyiv, studeert in Moskou): Bijna 20% van de studenten in Moskou zijn Oekraïens! Veel meer dan ik verwacht had. De omgang met Russische studenten is open-minded, ze stellen open vragen zonder te veroordelen. De Oekraïense studenten beseffen dat Rusland niet enkel de agressor is zoals ze dachten. Het klopt wel dat Rusland veel meer betrokken is bij de oorlog dan ik dacht. Ze geven niet altijd objectieve informatie. |
Hoe nu verder?
Uit de reis is onder andere het inzicht voortgekomen dat er veel jong potentieel in Oekraïne rondloopt dat met de juiste ondersteuning en op de juiste plek en tijd haar kansen zal kunnen grijpen. Dialoog is een hoopgevend, intensief middel om polarisatie tegen te gaan. In dialoog leert men elkaar weer als mensen zien, in plaats van als een vijand of een on-mens. Samenwerking met en tussen lokale partners werkt en kan een groter proces op gang brengen. Het samenbrengen van jongeren tijdens Youth Peace Tour heeft in ieder geval geleid tot een meer begripvolle en ontspannen houding van Oekraïeners met verschillende achtergronden tegenover elkaar.