Afgelopen week heeft het VN-milieuprogramma UNEA in Nairobi een baanbrekende resolutie aangenomen die oproept tot betere bescherming van het milieu rondom conflicten, en daarmee ook betere bescherming van burgers. PAX heeft actief bijgedragen aan de onderhandelingen over de resolutie.
PAX is onderdeel van het Toxic Remnants of War-netwerk en nam in die hoedanigheid deel aan de internationale bijeenkomst, die om de twee jaar plaatsvindt. Vertegenwoordigers van meer dan honderdzeventig landen en tientallen niet-gouvernementele organisaties waren aanwezig. Tijdens de verschillende sessies werd onder andere gesproken over de internationale klimaatagenda 2030, hoe verder na ‘Parijs’ en de relatie klimaat en de Sustainable Development Goals (SDG’s) van de Verenigde Naties.
Het belangrijkste doel van het Toxic Remnants of War-netwerk was het probleem van milieuschade van gewapend conflict onder de aandacht te brengen, en welke impact dit heeft op de gezondheid van burgers tijdens en na een gewapend conflict. Eind vorig jaar publiceerde PAX een rapport over de impact van het conflict in Syrië op het milieu en mogelijk gevolgen voor de gezondheid van burgers.
Steeds urgenter
“De gevolgen van conflicten voor het milieu en daarmee ook de gezondheid zijn de laatste decennia steeds urgenter geworden: van brandende oliebronnen in Irak en Kuwait tot aanvallen op de chemische industrie in de Balkan en verwoesting van leefomgevingen in Syrië”, vertelt Jessica Dorsey van PAX, die bij de vergadering aanwezig was. “De door de Oekraïne ingediende resolutie lag politiek gevoelig. De impact van de oorlog in de Oekraïne heeft grote gevolgen gehad voor het milieu. Met name door vernietiging van zware industrieën, het lekken van giftige stoffen uit de mijnindustrie en grote hoeveelheden afval en puin, vaak gemixt met asbest en andere gevaarlijke stoffen. De resolutie kreeg veel weerstand vanuit Rusland. Uiteindelijk sloten landen die ook te kampen hadden met de milieu-impact van conflict, zoals Irak, Libanon, Jordanië en Zuid-Soedan, zich bij de resolutie aan.”
Belang gezonde ecosystemen erkend
Schaarste aan natuurlijke grondstoffen of bronnen kan leiden tot conflict. In de resolutie erkent UNEA dat gezonde ecosystemen en duurzaam beheerde bronnen van belang zijn om het risico op gewapende conflicten te verminderen. De leden van het milieuprogramma van de Verenigde Naties spreken met de resolutie tevens hun diepe bezorgdheid uit over milieuschade veroorzaakt door bepaalde middelen en methoden van het voeren van gewapend conflict. In een eerdere resolutie drong UNEA er al bij de lidstaten op aan ervoor te zorgen dat internationale wetgeving die het milieu beschermt tijdens een gewapend conflict wordt nageleefd. UNEA benadrukt dat milieuschade veroorzaakt door gewapende conflicten en de noodzaak om het milieu afdoende daartegen te beschermen internationaal meer bekendheid moet krijgen.
Meer aandacht voor milieuschade
PAX is blij met de aangenomen resolutie. Dorsey: “Het biedt ons en het platform waar we deel van uitmaken veel mogelijkheden om de milieuproblemen die door oorlog en conflict ontstaan of daartoe de aanleiding zijn onder de aandacht te brengen.”
Lees ook PAX-onderzoek: milieu en gezondheid lijden zwaar onder oorlog in Syrië
Lees ook het verslag van de UNEA bijeenkomst door het Toxic Remnants of War-netwerk
Lees ook: Event report: addressing the environmental dimensions of armed conflict to achieve the sustainable development goals
Zie ook het onderzoeksrapport Amidst the debris… (november 2015, pdf, 2mb)