Fidensia Charles Ladu, vrouw van één van de verdwenen mannen tijdens het bloedbad, richtte in 2007 de organisatie Juba Massacre Women’s and Orphans (JMWOA) op. Wij steunen dit initiatief als onderdeel van het strengthening civil courage programma, omdat veel van de huidige conflicten in Zuid Soedan te maken hebben met onopgeloste problemen uit een lang en gewelddadig verleden. PAX werkt samen met partners aan belangrijke processen rond waarheidsvinding, gerechtigheid en reparatie. Wat beweegt Fidensia?
Waarom heeft u JMWOA opgericht?
‘Mijn man is in 1992 verdwenen. Niemand wist waar hij was. Niemand durfde iets te vragen of te zeggen, want iedereen die sprak over het bloedbad werd door de overheid als collaborateur van de vijand beschouwd. Iedereen was bang om opgepakt te worden. Maar de tijd verstreek, en de stemmen van de weduwen en wezen werden uiteindelijk steeds luider en toen hebben we dus deze organisatie opgericht. We wilden het taboe op het verhaal rond het bloedbad doorbreken. We wilden duidelijkheid en erkenning voor wat ons is aangedaan.’
‘De overheid moet haar fouten erkennen.’
Heeft u nu duidelijkheid?
‘Ik heb onlangs pas gehoord dat mijn man nadat hij opgepakt is waarschijnlijk vrijwel als eerste vermoord is.’
Is het gelukt om het taboe op dit onderwerp te doorbreken?
‘Ja, absoluut. Voor sommige mensen is het heel pijnlijk om terug te gaan naar al die pijnlijke herinneringen. Tegelijkertijd zien we dat het mensen oplucht om met elkaar te praten over die tijd. Tijdens ons jaarlijkse gedenkdag op 6 juni nodigen we iedereen uit: journalisten, mensen die voor de overheid werken en nabestaanden. Elk jaar komen er steeds meer mensen.’
Wat wilt u dat de overheid doet?
‘We willen serieus genomen worden. Uiteindelijk gaat het ons er om dat de overheid erkent dat ze fouten hebben gemaakt. Van daaruit kijken we verder. Nee, we verwachten niet dat we geld krijgen. Daar gaat het ons niet om. We willen gelijkheid en gerechtigheid. Het is een hele lange weg, maar ik geef de hoop niet op. Ik ben een optimist.
Overheden komen en gaan. Misschien dat we straks een overheid krijgen die ons wel direct helpt.’
Wat doet PAX voor u?
‘Aanvankelijk organiseerden we bijeenkomsten in kerken, daar brandden we kaarsen. Door de steun van PAX hebben we ons jaren geleden georganiseerd en houden we nu bijeenkomsten in publieke centra. PAX helpt ons het verhaal goed voor het voetlicht te brengen, te pleiten voor gerechtigheid en erkenning van de slachtoffers door de overheid en het geven van psycho-sociale steun aan familieleden van slachtoffers, aan weduwen en wezen. Nog steeds wordt Zuid-Soedan geteisterd door geweld. Jonge mensen weten vaak helemaal niet wat er gebeurd is in Juba. Door de geschiedenis levend te houden, willen we samen met PAX mensen waarschuwen voor de gevolgen van oorlog. Geweld met geweld bestrijden, levert nooit iets op.’