Maandag 3 augustus is het precies een jaar geleden dat de extremistische militante organisatie Islamitische Staat in Syrië en Irak (ISIS) het Sinjar district in Noord-Irak binnenviel. De overwegend Yezidische bevolking werd aangevallen en sloeg massaal op de vlucht, omdat ISIS hen ziet als niet-gelovigen. Duizenden Yezidische burgers werden vermoord, veel jongens gevangen genomen en talloze vrouwen gegijzeld en verkracht. De UNHCR heeft deze aanval betiteld als genocide omdat ‘ISIS de Yezidis wilde vernietigen als groep’. De Sinjar crisis heeft geleid tot meer dan 300,000 ontheemden in Irak.
Veel Yezidische burgers vluchtten naar de Sinjar berg, waar ze maandenlang op hulp moesten wachten, omringd door strijders van ISIS. In het Iraaks Parlement deed een Yezidische politica een emotionele oproep aan haar regering om in te grijpen en het afslachten van haar gemeenschap te stoppen. Beelden van angstige families op de Sinjar berg die smeekten om hulp gingen de hele wereld over en waren uiteindelijk aanleiding voor internationaal ingrijpen.
Nu, een jaar later, wonen nog honderdduizenden Yezidis als vluchteling in Iraaks Koerdistan. Een deel van het Sinjar district is nog steeds onder controle van ISIS en veel Yezidis uit Sinjar kunnen nog niet terug. De aanvallen van ISIS in Sinjar, maar ook in andere delen van Irak hebben een grote invloed op de relaties tussen de verschillende bevolkingsgroepen van Irak.
Herdenkingsdiensten
PAX voert in Irak het jongerenprogramma Kulluna Muwatinun (Wij zijn allemaal burgers) uit, dat zich richt op dialoog en uitwisseling tussen verschillende gemeenschappen. De bescherming van minderheden speelt daarin een grote rol. Maandag organiseren de jongeren over heel Irak verschillende herdenkingsbijeenkomsten om aandacht te vragen voor de Sinjar crisis en de vele vrouwen en jongens die nog door ISIS gegijzeld worden. Voor Yezidische jongeren uit dit programma is solidariteit van andere jongeren voor hun tragedie erg belangrijk. Zuhair, een jongen uit Sinjar, die vorig jaar namens PAX in Nederland was, vertelde dat veel Yezidis zich toch thuisvoelen in Irak na alles wat hen is aangedaan. Hij zei: “Het waren onze buren waar we jarenlang mee hadden samengeleefd die ons verlinkten aan ISIS en als eerste onze huizen innamen.”
De emotionele dreun van de Sinjar crisis heeft een jaar later nog veel invloed op het vertrouwen tussen verschillende bevolkingsgroepen. Dat zal een grote rol spelen als vluchtelingen kunnen terugkeren naar Sinjar. PAX bracht in juni een rapport uit met daarin een analyse van die terugkeerscenarios naar Sinjar en andere districten in de Ninevé Provincie. De mogelijkheid dat er een nieuwe crisis ontstaat als het gebrek aan vertrouwen tussen de verschillende groepen niet wordt hersteld en er geen proces van gerechtigheid plaatsvindt, is groot.
De activiteiten van de Irakese jongeren zijn te volgen via weareallcizitens.org en de facebookpagina van Kulluna Muwatinun.
