De Tweede Kamer heeft gisteren een motie aangenomen die oproept tot bindende internationale regels voor nieuwe wapentechnologieën. Daaronder vallen ook autonome wapensystemen onder, oftewel killer robots. De motie van VVD’er Koopmans werd aangenomen met brede steun van alle partijen, behalve Forum voor Democratie. Het roept de regering op ‘om aanjager te zijn’ van een verdrag omtrent dit soort wapens. PAX is erg blij met deze breed gesteunde motie en het duidelijke signaal van het parlement dat Nederland een voortrekkersrol moet hebben in het ontwikkelen van bindende internationale regelgeving ten aanzien van killer robots.
Het onderwerp werd besproken tijdens een debat over kernwapens waar Koopmans zei: “De VVD wil ook dat de regering zich inzet voor de beheersing van nieuwe potentiële massavernietigingswapens die, anders dan kernwapens, door nieuwe technologische ontwikkelingen veel goedkoper en veel makkelijker te bouwen zijn en daardoor ook door veel meer andere partijen kunnen worden ontwikkeld. Ik vraag de minister hoe het staat met de brief die hij heeft aangekondigd over de beheersing en de verdediging tegen onder meer dronezwermen en killer robots. En ik vraag hem of het kabinet zich wil inzetten om met gelijkgezinde landen praktisch en realistisch aanjager te zijn van een zo breed en diep mogelijk verdrag, ter beheersing van de productie, plaatsing, verspreiding en inzet van nieuwe potentiële massavernietigingswapens.”
Veel bezwaren
De motie is hard nodig. Killer robots zijn autonome wapensystemen die een doelwit kunnen selecteren en aanvallen zonder betekenisvolle menselijke controle. Dit betekent dat het wapensysteem dodelijk geweld kan gebruiken zonder directe instructies van een mens. Er zijn verschillende ethische, juridische en veiligheidsbezwaren tegen deze wapens (lees hier meer). Daarom wil PAX dat landen zo snel mogelijk een preventief verbod instellen op de ontwikkeling, productie en inzet van killer robots. In andere woorden, een internationaal verdrag dat betekenisvolle menselijke controle over de selectie en aanval van de doelwitten waarborgt.
‘Onaanvaardbaar’
De steun hiervoor groeit internationaal. Secretaris-Generaal van de VN António Guterres stelde onlangs dat machines die in staat zijn te doden zonder menselijke tussenkomst “politiek onaanvaardbaar, moreel weerzinwekkend en zouden door internationaal recht verboden moeten worden.” In september 2018 nam het Europese parlement een resolutie aan waarin ze opriep tot stappen richting een internationaal verbod. En ook in België is in 2018 een resolutie aangenomen die oproept tot een verbod op het gebruik van deze wapens.
Sterk verdrag nodig
PAX hoopt dat Nederland deze oproep van het parlement ter harte neemt en zich bij de VN actief inzet voor een sterk verdrag. De technologie ontwikkelt zich razendsnel, dus is het van groot belang dat we zo snel mogelijk actie ondernemen om te voorkomen dat deze wapens realiteit worden