Syrische en Irakese burgers vragen zich af waarom zij het slachtoffer moeten worden van jihadisten die in West-Europa geradicaliseerd zijn. “Neemt Nederland eigenlijk wel verantwoordelijkheid?”
De Nederlandse regering bracht op 27 februari de Kamerbrief over de versterking van de veiligheidsketen uit. Op 26 maart zal deze in plenaire vergadering van de Tweede Kamer behandeld worden. PAX vindt dat uit de Kamerbrief onvoldoende naar voren komt dat de Nederlandse regering zich zorgen maakt over de oorzaken van radicalisering en de consequenties daarvan voor de veiligheid van burgers in het Midden-Oosten en delen van Afrika.
Over de schutting
Na de aanslagen in Parijs in januari deed de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb de inmiddels beroemde “Rot op”-uitspraak, waarvoor hij veel bijval kreeg. Vanuit Syrië en Irak klonken echter ook andere reacties. Een blogger in de Syrische stad Raqqa reageerde: “Burgemeester Aboutaleb, wij willen uw jihadisten hier niet.” De vijfduizend Europese jihadisten hebben in het Midden-Oosten zeer waarschijnlijk veel meer humanitair leed aangericht dan de tot nu toe teruggekeerde jihadgangers in Europa.
Voorstellen om jihadgangers de Nederlandse nationaliteit af te pakken wekken bij burgers in Syrië en Irak de indruk dat Nederland het probleem van Nederlandse jihadisten het liefst bij hen over de internationale schutting kiepert.
In de Kamerbrief wordt de relatie tot ontwikkeling in het Midden-Oosten en de noodzaak tot preventie wel genoemd, maar de programmatische en budgettaire uitwerking ervan blijft erg achter. Zo wordt van het gereserveerde budget voor de veiligheidsketen slechts 10% aan preventie en slechts 5 % aan het buitenland besteed.
Aanbevelingen
Concreet stelt PAX de Nederlandse regering voor de volgende beleidsvoornemens en maatregelen in het beleid voor de bestrijding van gewelddadige radicalisering op te nemen:
- Spreek nadrukkelijk uit dat de veiligheid en de mensenrechten van burgers in het Midden-Oosten en andere gebieden waar ISIS opereert, evenzeer doel van beleid is als de veiligheid en mensenrechten van burgers in Nederland.
- Zie af van maatregelen die mogelijk bijdragen aan de veiligheid van burgers in Nederland maar die bedreiging van burgers in het Midden Oosten vergroten, zoals het afnemen van paspoorten.
- Spreek ook de bondgenoten in de Arabische wereld aan op hun verantwoordelijkheid voor het respect voor mensenrechten in de bestrijding van ISIS en ander gewelddadig radicalisme.
- Ontwikkel, met andere westerse landen die participeren in de coalitie tegen ISIS, een controlemechanisme om toe te zien op de bedreiging van veiligheid van burgers in het Midden-Oosten als gevolg van anti-terrorismemaatregelen, en rapporteer daarover geregeld aan de Tweede Kamer.
- Investeer in preventie en deradicalisering door middel van een fonds voor vernieuwende, kleinschalige en lokale programma’s die bondgenoten maakt van de Nederlandse families en gemeenschappen waar de jihadgangers vandaan komen en de burgers in landen in het Midden-Oosten.