“Ik kom uit het Yarmouk kamp bij Damascus. Mijn vrouw en mijn kinderen zijn daar nog. Het gaat ze naar omstandigheden goed, maar zo gauw het kan laat ik ze overkomen”. Aan het woord is Sharif* , een jongeman van begin dertig, net aangekomen als vluchteling uit Syrië. We spreken hem in een ‘ontmoetingscentrum’ net buiten het kamp Heumensoord in Nijmegen. We vragen de vluchtelingen in het ontmoetingscentrum om hun wensen voor de feestdagen te delen.** De sfeer lijkt ontspannen. De aanwezige vluchtelingen praten rustig met elkaar of met de vrijwilligers.
Sharif zal nog minstens een maand of vier moeten wachten tot hij het verlossende antwoord van de IND zal krijgen. Omdat Sharif een “stateloze” Palestijn uit Syrië is zal hij vrijwel zeker de vluchtelingenstatus krijgen. Tot die tijd is het zaak om de tijd zo goed mogelijk door te komen. Hij zal hier daarom nog vaak komen, om koffie te drinken, maar vooral ook om een cursus Nederlands te volgen.
Sharif is twee maanden geleden begonnen aan de reis: via Turkije met de boot naar Griekenland en dan over land naar Nederland. Hij oogt vermoeid. De reis heeft zijn tol geëist en de omstandigheden in het kamp bij Nijmegen zijn ronduit slecht. Er is geen privacy, het is er vuil en het regent al dagen. Hij durft nu over zijn eigen toekomst nog niet al teveel na te denken. “Weet je: ik doe dit vooral voor mijn kinderen. Ik heb er twee, een van tien maanden en een van drie jaar. Mijn kinderen zijn voor mij het allerbelangrijkst. Ik wil niet dat ze in oorlog opgroeien”.
De grootouders van Sharif vluchtten in 1948 uit de stad Haifa. Samen met 750.000 Palestijnen ontvluchtten ze de oorlog die volgde op het uitroepen van de staat Israel. Sharif is de zoveelste uit zijn familie die de tragische traditie van ontheemding en vlucht voortzet. Maar net als bij zijn grootouders leeft ook bij hem de herinnering en het verlangen om ooit weer naar Palestina terug te keren.
Maar toch – en nu verschijnt er eindelijk een twinkeling in zijn ogen- zit er ook nog een zonnige kant aan het verhaal. Want: als Sharif uiteindelijk zijn vluchtelingenstatus krijgt, en als hij dan zijn gezin kan laten overkomen, en als hij dan uiteindelijk het Nederlands staatsburgerschap krijgt, dan kan hij eindelijk met een Nederlands paspoort op zak ‘zijn’ stad Haifa bezoeken, en het familiehuis waar hij al zoveel verhalen over heeft gehoord, eindelijk met zijn eigen ogen kunnen zien en aanraken.
En na een enorme omweg, na meer dan 67 jaar, is de cirkel bijna rond en zal Sharif in ieder geval dat verhaal, dat in 1948 begon, eindelijk kunnen afsluiten.
* gefingeerde naam
