Bier en verzet? Ja, dat lees je goed! De Palestijnse bierbrouwerij Taybeh bier is de allereerste micro-bierbrouwerij in het Midden-Oosten en streeft ernaar een vreedzame boodschap af te geven tegen de Israëlische bezetting door het stimuleren van de lokale economie. Ik sprak met Nadim Khoury, sinds 1994 één van de trotse oprichters van de bierbrouwerij. Ondanks de vele beproevingen die Taybeh bier door de bezetting heeft moeten doorstaan, is het Nadim gelukt om zijn, naar eigen zeggen, unieke en handgemaakte Palestijnse bier op de internationale kaart te zetten.
Op zo’n 12 kilometer afstand van het voornamelijk christelijke plaatsje Taybeh, dat in het Arabisch heerlijk betekent, in de Westelijke Jordaanoever ligt de gelijknamige bierbrouwerij van Nadim. “Het brouwen van bier in Palestina is niet vergelijkbaar met het brouwen van bier waar dan ook ter wereld”, vertelt Nadim. Dit heeft een aantal redenen. Aangezien alcohol verboden is in de Islam, is het brouwen van bier in een samenleving waar het overgrote deel van de bevolking moslim is vrij controversieel. Ook qua wetgeving levert dit belemmeringen op, zo wordt bijvoorbeeld het adverteren van alcohol in de Westelijke Jordaanoever niet toegestaan door de Palestijnse autoriteiten. In een aantal Palestijnse steden, zoals Hebron, is de verkoop van alcohol zelfs geheel verboden. Ondanks dat Taybeh een Christelijk dorp is heeft ook de bierbrouwerij met deze wetgeving te maken. Los van de uitdagingen aan Palestijnse zijde, hebben ook de bezetting en de muur het voor de brouwerij niet makkelijk gemaakt.
De grenzen van de Westelijke Jordaanoever worden beheerd en bewaakt door Israël, en er is geen eigen vliegveld of haven. De grondstoffen die nodig zijn voor het produceren van Taybeh bier komen uit Europa en het importeren van deze grondstoffen is door de bezetting een behoorlijk karwei. Niet alleen heeft Nadim een importvergunning nodig van de Palestijnse autoriteiten ook heeft hij eenzelfde vergunning nodig van de Israëlische. Nadim vertelt: “Op dit moment hebben we ook een groot probleem met water. Er is in Palestina niet genoeg water omdat de nederzettingen bewust meer water krijgen toebedeeld. Er is daardoor een ware wateroorlog gaande.” Ondanks alle obstakels en moeilijkheden ziet Nadim de toekomst voor Taybeh bier positief in. “We zijn gewend geraakt aan het systeem. De obstakels blijven aanwezig maar we hebben geleerd om hieromheen te werken”, geeft Nadim aan. “Ondanks dat we geen eigen land hebben, hebben we wel ons eigen bier en daar zijn we trots op!”
De Taybeh bierbrouwerij heeft sinds haar bestaan in 1994 een grote rol gespeeld in de wederopbouw van de destijds grotendeels ingestorte lokale economie van het plaatsje Taybeh. Nadim legt het uit: “De Taybeh bierbrouwerij heeft een keten van voordelen op gang gezet voor lokale ondernemers. Onze auto’s gebruiken benzine van lokale benzinestations. Met de belastingen die we betalen worden de salarissen van lokale ambtenaren betaald. Deze keten van voordelen zal uiteindelijk de staat Palestina in zijn geheel verder helpen te ontwikkelen.”
Nu is Taybeh een economische succes, deels dankzij de groeiende internationale vraag naar Taybeh bier. Het Palestijnse bier doet het volgens Nadim vooral goed in Denemarken en Japan waar het bier op steeds grotere schaal wordt ingekocht. Ook is Taybeh bier verkrijgbaar in Duitsland, België, Zwitserland, Zweden, Italië en de Verenigde Staten en ook Finland lijkt binnenkort aan het lijstje toegevoegd te kunnen worden. In Nederland is Taybeh bier helaas nog niet verkrijgbaar maar Nadim is hard op zoek naar een distributeur in Europa dus misschien dat hier in de toekomst nog verandering in komt.
Dat verzet tegen de bezetting ook vreedzaam kan zijn en gepaard kan gaan met leuke activiteiten bewijst Taybeh met de organisatie van de Palestijnse versie van het Oktoberfeest. Het feest geeft naast haar vreedzame boodschap tegen de bezetting ook nog eens een extra boost aan de lokale economie door het promoten van lokale producten en het stimuleren van toerisme. Het festival dat in september dit jaar zal plaatsvinden trekt mensen over heel de wereld. Nadim vertelt: “We stellen geen voorwaarden aan de bezoekers, alle bezoekers van het Oktoberfeest zijn onze supporters. Ook Israëliërs zijn welkom. We komen gedurende twee dagen bij elkaar en genieten van muziek, dans, eten en natuurlijk bier. Met Taybeh bier willen we de wereld laten zien dat wij, Palestijnen, normale mensen zijn.”
Het is deze week vijftig jaar geleden dat Israël de Palestijnse gebieden en de Golan Hoogvlakte bezette. Alhoewel na vijftig jaar het einde van de bezetting nog niet in zicht is, toont het verhaal van Taybeh bier de weerbaarheid van de Palestijnen aan. PAX staat deze week stil bij de vijftigjarige bezetting en beschrijft in haar reeds uitgebrachte action alert hoe zij sinds 2014 actief is geweest en zal blijven in Israël en Palestina. Op vrijdagavond 9 juni organiseert PAX in het kader van de vijftigjarige bezetting tevens een workshop tijdens het evenement enough=enough. Indien de weblink naar de action alert niet functioneert, kun je deze ook openen in je browser.
