In aanloop naar de verkiezingen praat Anna Timmerman, directeur van PAX, met Tweede Kamerleden van verschillende politieke partijen. Over de vraag wat vrede voor hen betekent en hoe zij hun steentje bijdragen. Vandaag vragen we aan Martijn van Helvert, waarom moeten we op 17 maart in vredesnaam stemmen op het CDA?
Wie: Martijn van Helvert
Wat: Tweede Kamerlid voor het CDA, woordvoerder Buitenlandse Zaken en Defensie
Verkiesbaar in maart? Ja, op plek 25
“Voor mij is de essentie van vrede dat je vrede hebt met de situatie waar je je in bevindt. Ik herken me goed in de visie van het CDA, waarin we uitgaan van het beeld van de wereld als een gezamenlijk huis. In elke kamer moet iedereen vrede kunnen hebben met de situatie waarin men zich bevindt.”
“In brede zin lijkt vrede de afwezigheid van oorlog, van conflict. Voor mij is werken aan vrede een doel op zich, waardoor oorlog geen kans krijgt. Vaak gaat het in de politiek om de grote lijn, dan gaat het over premiers en dictators in andere landen. Terwijl het voor mij gaat om het individu. Natuurlijk kun je kijken naar het zichtbare, publieke werk van Kamerleden, dan kun je kijken naar wie de meeste vragen stelt aan de minister van Buitenlandse Zaken. Of naar mijn nota over Christenvervolging van afgelopen november. Maar er is ook veel dat in het verborgene gebeurt, soms kun je dan meer doen, dan in het openbaar.”
Oneerlijke verdeling
“Als we praten over vrede, dan moeten we oppassen dat we niet te veel met een westerse blik kijken naar de rest van de wereld. Wij kunnen wel vinden dat een dictator heel slecht is, maar dat is nog geen reden om die dictator weg te jagen. Je loopt altijd het risico dat het dan alleen maar erger wordt. Dat is geen pleidooi om niks te doen. Uiteindelijk komt het neer op de oneerlijke verdeling van de middelen in de wereld. Zolang er een oneerlijke verdeling is van middelen, zal er strijd zijn. We moeten zorgen dat iedereen een lekkere boterham heeft en wifi. Ik geloof in die investering aan de voorzijde. Dat is wel een strijd, ook binnen mijn partij, ik hoop dat de kiezers mij daarin gaan steunen. Want als we niet investeren in een eerlijke wereld, dan betalen we dubbel zo hard aan de achterkant via defensie. Ik ben wel voor meer geld voor defensie, dat is hard nodig, maar ik sta ook voor de investering in economische samenwerking met armere landen, op de langere termijn is dat veel belangrijker.”
“We geven verschrikkelijk veel geld uit binnen Europa aan vrede en veiligheid, maar ieder land doet dat voor zich. Daardoor staan we er internationaal zwak voor. Als je internationaal mee wilt tellen, en als je druk wilt zetten op landen als Rusland en China, als je je spierballen wil laten zien, dan moeten we meer gaan samenwerken. Ik hoop dat de European Peace Facility een stap is in de richting van meer Europese samenwerking. Dan wordt het misschien wat stroperiger, maar dat vind ik niet erg. Als het gaat om de inzet van wapens, dan is het goed als dat stroperig verloopt. Nederland doet tegenwoordig weinig op het gebied van defensie, en daar ben ik trots op. Het gaat over mensenlevens, het gaat over beschikken over leven of dood, dan moet je terughoudend zijn. Een European Peace Facility kan eraan bijdragen dat Nederland niet alleen beslissingen neemt, zoals bij de steun aan Syrische rebellen. Ik hoop echt dat Europa als wereldspeler veel sterker gaat worden, de komende jaren. Maar ik zeg daar altijd netjes bij, for the record, de NAVO blijft natuurlijk de hoeksteen van onze veiligheid. En daarbij betalen de Amerikanen nog steeds 60 procent van onze veiligheid.”
Kernwapens de wereld uit
“Ik zit in het NAVO-assemblee en ik ben ook naar de Verenigde Staten toe geweest. Dan schrik ik niet terug om het ook over kernwapens te hebben. Die kernwapens willen we de wereld uit. Tijdens die dienstreis waren er prachtige speeches van de Amerikanen over de belangrijke rol van parlementariërs voor het draagvlak voor wapens. Ik vroeg toen: “Maar hoe verklaart u nou dat als u mijn rol zo belangrijk vindt, dat ik geen officiële vragen kan stellen over kernwapens?” Kijk we weten niet officieel dat er kernwapens zijn in Nederland, maar we weten wel officieel dat die wapens geüpdatet moeten worden. Dus ik heb in de Tweede Kamer letterlijk gezegd ‘Beste minister, hoe ziet u dat nou voor zich?’ We weten niet of we wapens hebben, maar ze moeten geüpdatet worden. Blijkbaar, midden in de nacht worden die wapens – als ze er zijn – stiekem, ‘s nachts, als iedereen slaapt, weggehaald. Want ze moeten naar de Verenigde Staten getransporteerd worden. Dat gebeurt in grote vrachtwagens, midden in de nacht, als niemand het ziet. Daarna stijgt er een vliegtuig op om de kernwapens die kant op te brengen. En als ze geüpdatet zijn komen ze, ‘s nachts als niemand het ziet, weer terug. En dan worden die wapens, als niemand het ziet, ’s nachts, als iedereen ligt te slapen, weer teruggebracht. Dat is toch van de gekken?”
“Als Tweede Kamerlid in Nederland is het natuurlijk beperkt wat je kan doen, ik ben maar een van de 150 in een heel klein landje in de wereld. Ik kan niet zeggen dat ik zelf ooit voor vrede kan zorgen. Hooguit kan ik misschien ergens een steentje verleggen in de rivier hier op aarde, waardoor die stroom iets anders is gaan lopen en dat het ietsje beter werd. Dat te kunnen doen, dat is wat het werk van een volksvertegenwoordiger zo mooi maakt.”
“Het nieuwe VN-verdrag dat kernwapens verbiedt is er mede dankzij PAX gekomen. Dat verdrag helpt om de druk verder op te voeren op weg naar een kernwapenvrije wereld. Ik zie hier nog een belangrijke taak voor mijzelf en het CDA in de komende vier jaar, want ik ben echt nog niet tevreden over het eindresultaat.”
Lees ook het interview met Martijn van Helvert (CDA).
