Twee jaar geleden nam de Verenigde Naties een verdrag aan dat alle kernwapens verbiedt. Op 7 juli 2017 besloten 122 landen dat kernwapens ronduit verboden moeten worden. Op de tweede verjaardag van dit historische moment hebben 70 landen het verdrag nu ondertekend en 23 van die landen hebben het ook geratificeerd. Het verbod gaat in op het moment dat het 50e land het verdrag ratificeert.
PAX projectleider Susi Snyder zegt: “De gevolgen van een kernbom, ook de kleinste van nu, zullen veel erger zijn dan van die op Hiroshima en Nagasaki. Daarom zou geen enkel land het recht moeten hebben om deze wapens te ontwikkelen, in bezit te hebben, laat staan te gebruiken. Dit verdrag is een duidelijk signaal aan de negen landen met kernwapens en hun bondgenoten dat de rest van de wereld hun gedrag niet alleen immoreel, maar ook illegaal acht.”
Groot effect
Het verdrag heeft al substantieel effect. Steeds meer steden over de hele wereld doen een beroep op hun regering om het verdrag te ondertekenen en te ratificeren. Steden als Berlijn, Washington D.C., Parijs, Sydney hebben de Cities Appeal ondertekend van de International Campaign to Abolish Nuclear Weapons (ICAN).
In vier NAVO-lidstaten, België, Duitsland, Italië en Nederland blijkt uit onderzoek dat de overgrote meerderheid van de bevolking wil dat hun regering het verdrag ondertekent. De onafhankelijke peiling van YouGov werd in opdracht van ICAN uitgevoerd.
Invloedrijke financiële instellingen zoals het Nederlandse pensioenfonds ABP (het vijfde grootste pensioenfonds ter wereld), de Belgische bank KBC en de Deutsche Bank, veranderen hun beleggingsbeleid inzake kernwapens. Ze verwijzen allemaal naar het VN-verbod als reden waarom ze niet langer in de kernwapenensector willen investeren.
Een ander belangrijk gevolg van het VN-verbod is dat de effecten die kernwapens hebben op burgers weer op de agenda staan. Zo voerde advocaat Phon van den Biessen een rechtszaak bij het Internationaal Gerechtshof om compensatie te krijgen voor slachtoffers van kernwapenproeven in de Marshall Eilanden en hebben andere slachtoffers getuigd in de Amerikaanse Senaat.
Duidelijk signaal
Landen met kernwapens slagen er al tientallen jaren in om het tempo van nucleaire ontwapening in een slakkengang te houden. Veel landen moderniseren momenteel hun nucleaire arsenaal. Dat kan binnenkort moeilijker worden. Het verdrag verbiedt elke vorm van hulp bij de productie of het onderhoud van kernwapens. Veel landen beschouwen financiële investeringen in kernwapens als een vorm van hulp.
ICAN ontving voor het voorbereidende werk om tot een verbodsverdrag te komen in 2017 de Nobelprijs voor de Vrede. PAX speelt een leidende rol in ICAN.
Lees hier meer over kernwapens en het werk van PAX.