Nationalisme viert hoogtij in heel Europa, ook in de Westelijke Balkan. En daar is dat eerder zeer slecht nieuws gebleken. Nu komt daar de oproep bij om de landen opnieuw in te delen, langs etnische lijnen. “Eerder zagen velen de vorige oorlog niet aankomen. Laten we de waarschuwingen niet negeren”, aldus Dion van den Berg van PAX.
Hoewel er geen sprake meer is van grootschalig geweld blijft de Westelijke Balkan een zorgenkindje voor de internationale gemeenschap. Het zijn nog steeds nationalisten die er de dienst uitmaken. Etnische achtergrond en relaties met mensen met macht bepalen je mogelijkheden, niet je feitelijke capaciteiten. Het is logisch dat jonge mensen massaal proberen elders in Europa studie en emplooi te vinden.
Maar de internationale gemeenschap was in ieder geval altijd nog uitgesproken tegenstander van het idee van etnisch ‘zuivere’ staatjes waarvoor dan ‘grenscorrecties’ nodig zouden zijn. Maar daar dreigt verandering in te komen. Recent dook een ‘non-paper’ op waarin juist een nieuwe indeling langs etnische lijnen als serieuze optie wordt gepresenteerd: alle Serviërs in één staat, Kosovo en Albanië kunnen samengaan.
Ruggengraat EU wordt getest
Democraten in de Westelijke Balkan wijzen erop dat zo’n beweging niet alleen onvermijdelijk zou leiden tot geweld in de regio, maar dat het zelfs de bijl aan de wortels zou leggen van de Europese Unie als gemeenschap die gebaseerd is op waarden van burgerschap, democratie, en gelijke rechten voor iedereen. Van den Berg: “De afgelopen jaren hebben de nationalisten stap voor stap de ruggengraat van de internationale gemeenschap getest. Die heeft met zich laten sollen. De nationalisten hebben binnen de Europese Unie inmiddels medestanders gevonden, onder andere in Slovenië.”
Open brief: ‘Waarschuwingen niet negeren’
Een groep van ruim 250 burgeractivisten, academici, journalisten, (voormalige) politici en diplomaten wijst op de gevaren in een deze week gepubliceerde open brief gericht aan de EU en de lidstaten van de EU en NAVO. PAX steunt de oproep bij monde van Dion van den Berg, leider van het Europateam van PAX: “Het is de hoogste tijd dat we dit proces een halt toeroepen. Ruim dertig jaar geleden zagen velen de oorlog in Joegoslavië te laat aankomen. Laten we de waarschuwingen deze keer niet negeren!”
Zie voor de Open Brief en de lijst van ondertekenaars: www.democratizationpolicy.org/wp-content/uploads/2021/05/Regional-Civil-Society-Letter-to-EU-with-signatories-5-3-21-FINAL.pdf
