Vandaag gaf de Nederlandse regering tijdens een grote bijeenkomst een ‘blijk van erkenning en waardering’ aan de leden van Dutchbat 3, de militairen die er in 1995 om tal van redenen niet in slaagden om de genocide van Srebrenica te voorkomen. Premier Rutte bood excuses aan aan de Dutchbatters. PAX is al sinds 1995 betrokken bij de campagnes voor waarheid en gerechtigheid van de overlevenden en nabestaanden van Srebrenica. Hieronder onze reactie.
De regering erkent dat zij fouten heeft gemaakt en dat Dutchbat mede daardoor in een moeilijke situatie terechtkwam. PAX steunt de roep om aandacht voor de complexe omstandigheden waarin de Nederlandse militairen hun werk moesten doen. PAX vindt het ook belangrijk dat er goede zorg is voor Dutchbatters, waarvan er velen nog psychosociale klachten hebben. Maar meer nog dan de Dutchbatters moeten de overlevenden en nabestaanden leven met de gevolgen van de fouten van de Nederlandse regering. Er zijn immers na de val van Srebrenica meer dan 8.000 mannen, jongens en vrouwen vermoord. Daarom was het zoveel beter geweest als er open gesprekken zouden zijn gevoerd met de overlevenden en nabestaanden en er eerst excuses aan hen zouden zijn aangeboden. Maar tot op heden hebben zulke gesprekken niet plaatsgevonden. Minister Ollongren zal op 11 juli de herdenking in Potocari (Srebrenica) bijwonen. Wat PAX betreft zou dat de start moeten zijn van een reeks gesprekken die moeten uitmonden in excuses aan de overlevenden en nabestaanden.
De afgelopen vijftien jaar zijn tal van gesprekken tussen Dutchbatters en overlevenden op gang gekomen. De gesprekken zijn vaak moeilijk, maar leiden wel tot meer begrip. Minister Ollongren zei vandaag: “we hebben de Dutchbatters wel gehoord, maar niet geluisterd.” Dat geldt nog sterker voor de relatie van de regering met de overlevenden en nabestaanden. Hoog uit om ook naar hen te luisteren.
Premier Rutte en minister Ollongren benadrukten dat ‘de wereld’ Dutchbat en Srebrenica in de steek had gelaten. Ze gingen helaas niet concreet in op Nederlandse fouten. Dat Dutchbat meer had kunnen en moeten doen om mensenlevens te redden vinden niet alleen de overlevenden en nabestaanden. Dat is ook door de Hoge Raad vastgesteld in uitspraken van 2013 en 2019. De Hoge Raad oordeelde dat Nederland aansprakelijk is voor de dood van drie mannen, en dat het wegsturen van 350 mannen van de compound onrechtmatig was. Deze uitspraken en Nederlandse fouten zijn vandaag helaas niet benoemd.
