Uit onderzoek van de Eerlijke Verzekeringswijzer, waar PAX deel van uitmaakt, blijkt vandaag dat de negen grootste verzekeraars in Nederland samen ruim 4 miljard euro investeren in elf multinationals die direct betrokken zijn bij ernstige en langdurige mensenrechtenschendingen.
Achmea, Aegon, Allianz, ASR, Menzis, NN Group en VGZ konden niet aantonen dat ze voldoende actie ondernemen tegen de schendingen, zoals vereist volgens de richtlijnen. Slechts twee verzekeraars konden dat wel: Athora NL en CZ.
De Eerlijke Verzekeringswijzer selecteerde elf zaken waarin grote olie-, gas- en mijnbouwbedrijven als Shell, Total, Lundin en Glencore, langdurig betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen. PAX werkt al jaren met de getroffen gemeenschappen om van Lundin en Glencore, die van de schendingen profiteerden, genoegdoening te krijgen. Voor deze gemeenschappen is de steun van verzekeraars erg belangrijk. Van de negen verzekeraars doet alleen Athora NL het goed (score: 8). CZ scoort een ruime voldoende (7). De zes andere verzekeraars halen geen voldoendes: NN Group en Achmea blijven steken op een 5, Aegon en Menzis komen niet verder dan een 4, ASR en VGZ halen hele dikke onvoldoendes (3 resp. 2).
In 2018 deed de Eerlijke Verzekeringswijzer hier ook onderzoek naar. ‘De inzet van de verzekeraars is ook drie jaar na dato flink onder de maat,’ reageert Titus Bolten van Amnesty International namens de Eerlijke Verzekeringswijzer. ‘De verzekeraars beleggen volop in de elf bedrijven, maar de meesten doen onvoldoende hun best om verbeteringen af te dwingen. Geen van de verzekeraars stuurt voldoende aan op herstel of genoegdoening voor de slachtoffers. De VN-richtlijnen geven al tien jaar nauwkeurig aan welke stappen genomen moeten worden, maar in het beste geval volgen verzekeraars slechts enkele stappen op. Zo laten zij de mensenrechtenschendingen op hun beloop en verandert er niets in de situatie van de slachtoffers.’
Vrijwillige richtlijnen werken niet, wetgeving is nodig
Dat institutionele beleggers en andere bedrijven zich vaak niet houden aan de (vrijwillige) internationale richtlijnen voor mensenrechten, is een wereldwijd erkend probleem. In steeds meer landen komt er daarom nationale wetgeving om hen juridisch verantwoordelijk te kunnen houden. Ook de Europese Unie werkt aan wetgeving, maar dat kan nog jaren duren. Cor Oudes van PAX: ‘Die tijd hebben de slachtoffers niet. Zij ontvangen geen compensatie voor geroofd of vervuild land, geen genoegdoening voor het verlies van naasten of geliefden. Na tien jaar inzet op vrijwilligheid bij het volgen van de richtlijnen, blijkt ook uit dit onderzoek dat wetgeving hard nodig is. In die wet moet ook expliciet worden opgenomen dat als bedrijven in conflictgebieden gaan opereren, zoals Lundin en Glencore deden, extra strenge zorgvuldigheidseisen gelden voor de bedrijven, en hun investeerders.’ In Nederland ligt een initiatiefwet klaar, om te zorgen dat Nederlandse beleggers en andere bedrijven hun verantwoordelijkheid nemen.
Klik hier om naar de website van de Eerlijke Verzekeringswijzer te gaan en een klacht in te dienen.
Download het rapport, en de samenvatting.