Twee Iraakse activisten, Riham Yaqoub en Tahseen Osama, zijn vorige week in Basra, in het zuiden van Irak, in koelen bloede vermoord. Twee andere activisten werden ook aangevallen door schutters. Sinds het begin van de anti-regeringsprotesten in Irak in oktober 2019 worden Iraakse politieke activisten, demonstranten en journalisten geconfronteerd met gewelddadige aanvallen, moorden en gedwongen verdwijningen.
Riham Yaqoub was een arts en activist die sinds 2018 deelnam aan de protesten in Basra. Ze organiseerde vrouwenmarsen en nam recent nog deel aan demonstraties. Ze streed tegen corruptie, jeugdwerkloosheid en het ernstige gebrek aan diensten aan het Iraakse volk. Riham werd op 19 augustus 2020 in haar auto doodgeschoten door een schutter.
Enkele dagen eerder werd ook activist Tahseen Osama vermoord. Twee andere activisten ontsnapten aan moordpogingen. Zainab, een vrouwelijke activist en vrijwilliger in het PAX Musawat project, en werkzaam bij een partnerorganisatie van PAX, was een van hen. In een recent telefoongesprek vertelde Zainab[1]dat ze continu vreest voor haar leven. Wel klonk ze veerkrachtig en dankbaar dat ze, ondanks de verwondingen die ze opliep, de aanslag heeft overleefd.
Gewapende groepen die deze aanvallen op activisten organiseren, kunnen zich vrij bewegen zonder belemmeringen door de bekritiseerde Iraakse regering. Een regering die bescherming van de vrijheid en de fysieke integriteit van haar bevolking als belangrijkste zorg zou moeten hebben. De recente aanvallen hebben ertoe geleid dat demonstranten terugkeerden naar de straten van Basra. Zij roepen de regering op de verantwoordelijken voor deze moorden op te pakken. Op vrijdag 21 augustus hebben demonstranten het regionale kantoor van het Iraakse parlement in Basra in brand gestoken.
Achtergrond over de protesten in Irak
De protesten in Irak tegen de grootschalige corruptie, het gebrek aan werkgelegenheid, gebrek aan basisvoorzieningen, een economische crisis en buitenlandse interventies begonnen in oktober 2019. Sindsdien zijn ongeveer 500 mensen vermoord en duizenden gewond geraakt. Deze demonstraties hebben geleid tot het aftreden van de Iraakse regering in december vorig jaar.
De zorgen die de dappere Iraakse demonstranten de straat op drijven, zijn al jaren legitiem. Net als veel andere organisaties, landen en supranationale instanties roepen wij de Iraakse regering en premier Mustafa al-Kadhimi op om de inspanningen om de daders ter verantwoording te roepen voort te zetten en te intensiveren.
Wat PAX doet
Samen met lokale partners werkt PAX aan verschillende vredesopbouw-, sociale cohesie en actieve burgerschapsprojecten in Irak. PAX heeft bescherming van Iraakse activisten om veilig te kunnen demonstreren op verschillende manieren gesteund. Een voorbeeld daarvan is de campagne die we afgelopen voorjaar samen met vrouwelijke demonstranten hebben gevoerd.
Als PAX willen we ons diepste medeleven en condoleances betuigen aan iedereen die betrokken is geraakt bij de laatste incidenten. Samen met mensen als Zainab blijven PAX en partners het veelzijdige conflict in Irak op de voet volgen.
[1] Niet haar echte naam, om de anonimiteit te waarborgen
